Tabletki antykoncepcyjne – skuteczna ochrona przed ciążą
Tabletki antykoncepcyjne przy prawidłowym stosowaniu dają nawet 99,7% skuteczności – to zdecydowanie jedna z najskuteczniejszych metod zapobiegania ciąży. Występują w czterech rodzajach, a każdy z nich różni się m.in. zawartością hormonów – z tego względu inne rodzaje polecane są np. kobietom młodym przed ciążą, a inne – matkom karmiącym czy kobietom po 35. roku życia.
Jak działają tabletki antykoncepcyjne?
Tabletki antykoncepcyjne uwalniają do krwi dany hormon, aby spowodować zahamowanie owulacji i zmienić konsystencje śluzu szyjki macicy, aby utrudnić plemnikom dotarcie do komórki jajowej. Tabletki różnią się między sobą zawartością hormonów – jedne mają ich mniej, inne więcej, dlatego wyróżnia się obecnie cztery rodzaje tabletek antykoncepcyjnych. Każdy nowy rodzaj pigułek wprowadzanych na rynek charakteryzuje się coraz to mniejszym stężeniem syntetycznych hormonów, co sprawia, że im nowsze są tabletki, tym mniej powodują niepożądanych skutków ubocznych. Z drugiej strony tabletki z większym stężeniem hormonów dają większą skuteczność w przypadku leczenia niektórych przypadłości, jak np. bolesnych miesiączek – więc to, jakie tabletki zaleci nam lekarz, będzie zależeć od indywidualnych potrzeb.
Tabletki antykoncepcyjne – rodzaje
Tabletki antykoncepcyjne dzielą się na jedno- i dwuskładnikowe. W ramach tabletek dwuskładnikowych wyróżnia się ponadto tabletki jednofazowe, dwufazowe lub trójfazowe. Tabletki jednoskładnikowe zawierają jedną substancję czynną, a dwuskładnikowe – dwie substancje czynne w różnych kombinacjach. Poniższa infografika obrazuje podział tabletek antykoncepcyjnych.
Tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe – działanie, ceny i nazwy
Tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe należą do tabletek najnowszej generacji. Zawierają tylko jeden hormon – progestagen (syntetyczny odpowiednik progesteronu). Są łagodniejsze w działaniu od tabletek dwuskładnikowych i jednocześnie powodują mniej skutków ubocznych. Mogą ponadto być stosowane przez kobiety z grup ryzyka (np. palaczki po 35 roku życia), a także przez matki karmiące (nie wpływają bowiem na produkcję pokarmu, a hormon przechodzi do mleka w nieznacznej ilości i nie wpływa szkodliwie na dziecko).
Jedno opakowanie tabletek jednoskładnikowych zawiera 28 pigułek. Stosuje się je codzienne o tej samej porze, a po skończeniu jednego opakowania, od razu – przez przerwy – zaczynamy stosować kolejne. Wadą tabletek antykoncepcyjnych jednoskładnikowych jest fakt, że mogą powodować nieregularne krwawienia, które z czasem zupełnie zanikają.
Jak działają tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe?
Tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe zwiększają gęstość i lepkość śluzu szyjki macicy po to, aby utrudnić plemnikom przemieszczanie się w kierunku komórki jajowej. Niektóre z tabletek tego rodzaju hamują także owulację (nie dochodzi do uwolnienia jajeczka).
Ta metoda antykoncepcji polecana jest przede wszystkim matkom karmiącym (tabletki te nie zawierają estrogeny hamującego laktację), młodym kobietom przed 25. rokiem życia, a także osobom, które źle znoszą przyjmowanie tabletek dwuskładnikowych, ze względu na zbyt wysokie dawki hormonów.
Nazwy i ceny tabletek antykoncepcyjnych jednoskładnikowych
- Azalia: 27-30 zł
- Cerazette: 28-32 zł
- Limetic: 20-24 zł
- Symonette: 17-20 zł
Tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe – działanie, ceny i nazwy
Tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe zawierają dwie substancje czynne – dwa hormony: syntetyczną formę estrogenu oraz progesterou (progestagen). To najczęściej stosowany rodzaj tabletek antykoncepcyjnych.
Tabletki dwuskładnikowe zwykle zażywa się w schemacie 21+7, czyli codziennie przez 21 dni zażywamy tabletkę z substancją czynną, po czym przez 7 dni zażywamy tabletkę placebo lub po prostu robimy przerwę od stosowania pigułek. Po braniu 21 dni tabletek i 7-dniowej przerwie, przechodzimy do kolejnego opakowania. W trakcie przerwy (lub brania tabletek placebo) powinno dojść do miesiączki. Jeżeli jest inaczej, istnieje podejrzenie ciąży. Każde kolejne opakowanie tabletek zaczynamy w tym samym dniu tygodnia!
Istnieją także tabletki dwuskładnikowe w schemacie 24+4, czyli codziennie przez 24 dni zażywamy tabletkę z substancją czynną, po czym przez 4 dni przyjmuje tabletki placebo – wówczas w opakowaniu jest 28 tabletek. Branie placebo ma pomóc w zachowaniu regularności przyjmowania tabletek zawsze o tej same porze i codziennie. Z kolei wydłużenie schematu stosowania z 21+7 na 24+4, ma na celu ograniczyć nieprzyjemne dolegliwości, które niekiedy towarzyszą podczas krwawienia. Skuteczność obu typów tabletek jest taka sama.
Jak działają tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe?
Hormony znajdujące się w tabletkach antykoncepcyjnych dwuskładnikowych wykazują następujące działanie:
- hamują owulację poprzez zatrzymanie dojrzewania pęcherzyków Graafa,
- zmieniają właściwości endometrium po to, aby w razie dojścia do zapłodnienia, uniemożliwić zarodkowi implantację w macicy (zarodek obumrze w ciągu kilku dni, ponieważ błona śluzowa będzie za mało ukrwiona i niedostosowana do zagnieżdżenia zarodka),
- zmieniają konsystencję śluzu szyjki macicy na bardziej lepki i gęsty, aby utrudnić plemnikom przemieszczanie się w kierunku komórki jajowej.
Nazwy i ceny tabletek antykoncepcyjnych dwuskładnikowych
- Belara: 29-30 zł
- Diane-35: 10-15 zł
- Harmonet: 25-28 zł
- Jeanine: 33-36 zł
- Logest: 30-34 z
- Mercilon: 22-26 zł
- Microgynon: 7-10 zł
- Midiana: 30-40 zł
- Naraya : 30-33 zł
- Novynette: 7-10 zł
- Regulon: 23-30 zł
- Ovulastan: 24 zł
- Rigevidon: 3-8 zł
- Qlaira: 48-52 zł
- Yasmin: 30-34 zł
- Yasminelle: 30-34 zł
- Vines: 30-34 zł
Jakie są rodzaje tabletek antykoncepcyjnych dwuskładnikowych?
Jak wcześniej wspomnieliśmy, tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe mają także swój własny podział, uwzględniający fazy cyklu. Wyróżnia się tabletki dwuskładnikowe jedno-, dwu- lub trójfazowe. Każdy z rodzajów ma w składzie inne stężenie dwóch hormonów: syntetycznego estrogenu i progesteronu.
- Tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe jednofazowe: wszystkie tabletki w blistrze mają taki sam skład i kolor. Zawierają najmniej hormonów w stosunku do tabletek dwu- i trójfazowych.
- Tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe dwufazowe: wszystkie tabletki w blistrze mają taką samą zawartość syntetycznego estrogenu, ale różnią się stężeniem syntetycznego progesteronu. Dzięki takiej kombinacji lepiej odwzorowują cykl rozrodczy kobiety. W blistrze znajdziemy tabletki w dwóch kolorach: białym i różowym. Pierwsze 11 tabletek (różowych) zawiera mniejsze stężenie progastagenu, natomiast kolejne 10 tabletek (białych) zawiera większe stężenie tego hormonu. Różowe tabletki zażywamy w pierwszej fazie cyklu, a białe – w drugiej. Tego typu tabletki polecane są kobietom z nieregularnymi i bolesnymi miesiączkami. Ich wadą jest niestety znaczne zmniejszenie skuteczności działania, jeżeli pominiemy tabletkę (gdy opóźnienie będzie wynosiło więcej niż 6 godzin).
- Tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe trójfazowe: są przepisywane przez ginekologów najrzadziej spośród tabletek dwuskładnikowych. Blister zawiera aż 3 rodzaje tabletek, z których każda grupa ma inne stężenie progestagenu i niekiedy także estrogenu. Zwykle występują w schemacie: 6 tabletek jasnobrązowych, 5 tabletek białych i 10 tabletek żółtych. Stosowanie tego typu tabletek wymaga dużej ostrożności od kobiety, ponieważ każdy z kolorów powinien być przyjmowany w ścisłym porządku. Tabletki trójfazowe poleca się kobietom w okresie menopauzy (najlepiej imitują naturalny cykl i regulują poziom hormonów), a także kobietom, które nie tolerują innych tabletek antykoncepcyjnych.
