Tabletki antykoncepcyjne – rodzaje
Doustna antykoncepcja hormonalna dostępna jest w postaci tabletek różniących się między sobą składem. Wyróżnia się tabletki jednoskładnikowe (minipigułki) zawierające syntetyczną formę progesteronu oraz tabletki dwuskładnikowe – zawierające zarówno syntetyczną formę progesteronu, jak i estrogeny. Tabletki antykoncepcyjne – wbrew pozorom – nie służą jedynie do zapobiegania ciąży. Nierzadko są stosowane w leczeniu bolesnych miesiączek, PMS, nadmiernego owłosienia, trądziku czy hirsutyzmu.
Dobór odpowiednich tabletek nie jest prosty. Na pewno lekarz nie powinien przepisywać ich, nie zlecając żadnych badań. Potrzebny jest zarówno wnikliwy wywiad lekarski, jak i badania, dzięki którym dowiemy się, czy antykoncepcja hormonalna będzie dla nas bezpieczna. Właściwy wybór pigułek ogromie wpływa nie tylko na bezpieczeństwo stosowania, ale także na samopoczucie kobiety i niwelowanie możliwych skutków ubocznych stosowania tabletek antykoncepcyjnych.
Zasady dobierania tabletek antykoncepcyjnych
Tabletki antykoncepcyjne nie powinny powodować skutków ubocznych, jeżeli są dobrze dobrane – np. takich skutków jak przybieranie na wadze, trądzik, wymioty czy spadek libido. Jeżeli pojawiają się uciążliwe objawy, zapewne świadczą one o źle dobranej antykoncepcji. Aby tego uniknąć, zanim wykupimy receptę na tabletki antykoncepcyjne, powinnyśmy wykonać kilka badań – warto poprosić o skierowanie na nie swojego ginekologa, zanim ten wypisze receptę. Podstawą jest też szczera rozmowa z lekarzem na temat naszych potrzeb oraz stanu zdrowia (także incydentów w rodzinie). Specjalista musi wiedzieć, że pacjentka np. nie stosowała dotąd antykoncepcji hormonalnej lub jeśli stosowała – czy tabletki nie spełniły jej oczekiwań (i dlaczego). Należy także ustalić ewentualne przeciwwskazania, np. nowotwory piersi i układu rozrodczego w rodzinie, choroby zakrzepowe, zawały serca, udary mózgu. Lekarz powinien także przeprowadzić badanie ginekologiczne i cytologię, a także zlecić USG piersi i badania laboratoryjne (morfologia i próby wątrobowe, a także badania w kierunku nadkrzepliwości). Dopiero po przeprowadzeniu wywiadu i wymienionych badań, lekarz będzie w stanie prawidłowo dobrać nam tabletki antykoncepcyjne, nie ryzykując, że nam zaszkodzą.
Dobrze dobrana antykoncepcja hormonalna daje korzyści!
Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że dobrze dobrana antykoncepcja hormonalna może bardzo korzystnie wpływać na cały organizm, np. poprawiając wygląd skóry, zmniejszając łojotok i trądzik, łagodząc PMS, regulując cykl miesiączkowy (zmniejszając objętość krwawień i ból), niwelując nadmierne owłosienie, regulując poziom libido. Dobrze dobrana antykoncepcja hormonalna będzie ponadto wpływała na łagodzenie objawów reumatoidalnego zapalenia stawów, a także opóźni rozwój osteoporozy.
Skutki uboczne stosowania tabletek antykoncepcyjnych
Mówiąc o korzyściach, należy także wspomnieć o skutkach ubocznych stosowania tabletek antykoncepcyjnych. Zdarza się, że pomimo prawidłowego wywiadu i wykonania niezbędnych badań, kobieta odczuwa działania niepożądane wynikające ze stosowania antykoncepcji hormonalnej. Skutki pojawiają się zwykle w 2-3 cyklu od rozpoczęcia kuracji. To czas, kiedy warto udać się ponownie do ginekologa, aby zweryfikować, czy zapisane tabletki rzeczywiście odpowiadają na nasze potrzeby i czy dolegliwości wynikają bezpośrednio ze stosowania antykoncepcji, czy może z innych źródeł.
Jakie są objawy źle dobranych tabletek antykoncepcyjnych?
Tabletki antykoncepcyjne – jeżeli są źle dobrane – mogą powodować szereg skutków ubocznych, m.in.:
- nudności i wymioty,
- krwawienia i plamienia,
- bóle głowy, migreny,
- większy apetyt (a co za tym idzie – przybieranie na wadze),
- zmiany skórne (trądzik, łojotok, przebarwienia),
- nadmierne owłosienie,
- zmiany nastroju,
- stany depresyjne, nadwrażliwość, płaczliwość,
- nadwrażliwość na światło,
- wzdęcia,
- zawroty głowy,
- większe ciśnienie krwi,
- bóle brzucha,
- bóle i obrzmienie piersi,
- zatrzymywanie wody w organizmie,
- nadwrażliwość sutków,
- spadek libido,
- problemy z zasypianiem,
- przewlekłe zmęczenie,
- kołatanie serca,
- nerwowość,
- nadwrażliwość miejsc intymnych.
Jeżeli zauważymy u siebie jakikolwiek z objawów, należy o tym fakcie poinformować swojego ginekologa przy najbliższej wizycie, ponieważ prawdopodobnie stosujemy tabletki, które są źle dobrane do naszego organizmu i zwyczajnie nam szkodzą, zamiast służyć. Lekarz będzie mógł wówczas zlecić dodatkowe badania lub przepisać tabletki antykoncepcyjne, które mają inne dawki hormonów lub inne kombinacje substancji czynnych.