Owsiki – problem dzieci i dorosłych
Owsiki to pasożyty, które atakują wyłącznie ludzi i lokują się w jelicie grubym. Powodują owsicę – ta jest diagnozowana właściwie tylko u dzieci i zwykle osoby dorosłe są odporne na zarażanie, ale nie jest to wykluczone. W sytuacji, gdy osoba dorosła ma osłabiony układ immunologiczny (np. kobiety w ciąży czy osoby starsze), ryzyko zarażenia się owsicą wzrasta.
Jak wyglądają owsiki?
Owsiki są widoczne gołym okiem w godzinach wieczornych – znajdują się wokół odbytu dziecka oraz na świeżym stolcu. Owsik wygląda jak cienka nitka o długości od 3 do nawet 12 mm. Owsiki można też wykryć wykonując badanie na pasożyty poprzez pobranie wymazu z okolic odbytu. Zwykle badanie należy powtarzać kilka razy, ponieważ za pierwszym razem zazwyczaj wykrywa się zaledwie 50% przypadków owsicy. Z tego powodu zaleca się, aby badanie wykonać trzykrotnie – wówczas będzie rzetelne. Warto wiedzieć, że badanie kału w tym przypadku jest mniej wiarygodne i mniej przydatne od wykonania wymazu.
Owsiki – jak można się zarazić?
Owsica to tzw. choroba brudnych rąk. Powodują ją owsiki ludzkie (Enterobius vermicularis) i są przenoszone przez ludzi – nie zarazimy się zatem tą chorobą od zwierząt, np. psów czy kotów, a wyłącznie od innego człowieka. Do zarażenia najczęściej dochodzi poprzez bezpośredni lub pośredni kontakt z nosicielem – wystarczy dotyk ręki lub przedmiotu, którego dotykała osoba zarażona. Pośrednie zarażenie może wystąpić również, z powodu spożywania nieumytych owoców, warzyw czy też skażonej wody.
Inną przyczyną jest używanie np. tego samego ręcznika, ubrania czy korzystania z tej samej łazienki co osoba zarażona. Bardzo często w przypadku dzieci dochodzi do zarażenia przez dotykanie tej samej zabawki – wystarczy, że dziecko, które ma owsiki nie umyło rąk po toalecie i dotykało zabawki w przedszkolu – wówczas inne dzieci, które będą bawić się tymi samymi zabawkami, prawdopodobnie również będą miały owsiki, gdyż zarażą się pośrednio od nosiciela (wystarczy, że również nie umyją rąk i dotkną dłonią okolic ust lub usiądą do jedzenia).
Jak rozwija się owsica i jakimi drogami jest przenoszona?
- Jaja nicienia po połknięciu trafiają do jelita cienkiego, gdzie dojrzewają jajeczka oraz wylęgają się larwy owsików. Następnie te przemieszczają się do jelita grubego.
- Dorosłe osobniki mogą znajdować się ponadto w jelicie ślepym, okrężnicy wstępującej oraz w wyrostku robaczkowym. Co ważne, dorosłe larwy żywią się tym, co jemy, głównie cukrami prostymi – ograniczenie cukru w diecie może zatem pomóc w pozbyciu się owsików.
- Następny etap to dotarcie do okolic odbytu w celu złożenia jaj – to właśnie one powodują swędzenie. To z kolei sprawia, że osoba zarażona owsicą drapie się w tym miejscu, przez co nieświadomie przenosi pasożyty na inne powierzchnie, w tym także własną jamę ustną – a to prowadzi do autoinwazji.
- Larwa może ponadto po wydostaniu z odbytu, z powrotem wniknąć do jelita i wówczas mówimy o retroinwazji.
- Możliwe jest też zarażenie drogą inhalacyjną, ponieważ jaja owsików mogą unosić się w powietrzu.
Przyczyny zarażenia się owsikami
Wśród przyczyn zarażenia się owsikami wyróżnia się zatem autoinwazję, retroinwazję oraz drogę inhalacyjną. Jeśli chodzi o autoinwazję, bardzo ważna jest higiena rąk, gdyż jaja pasożytów trafiają do ust przez osadzanie się na dłoniach, zwłaszcza pod paznokciami. Dziecko, które drapie się po odbycie, nieświadomie przenosi jaja owsików do ust.
W przypadku drogi inhalacyjnej z kolei, nie mamy zbyt szerokiego zakresu profilaktyki, ponieważ jaja owsików unoszą się w powietrzu wraz z cząsteczkami kału, które są wyschnięte. Jaja owsików unoszą się wraz z kurzem i łatwo dostają się do układu oddechowego.
Droga retroinwazyjna natomiast, to powrót larwy ze skóry odbytu do jelita grubego przez odbytnicę. Tu również nie możemy wiele zdziałać, poza regularną higieną okolic odbytu.
Istnieje jeszcze możliwość zarażenia się owsicą drogą doustną, poprzez zjedzenie jaj owsików np. z nieumytymi owocami i warzywami. Z tego powodu tak istotne jest dokładne mycie surowej żywności przed spożyciem.
Owsiki u dzieci i dorosłych – jakie są objawy?
Przede wszystkim owsiki powodują uporczywe swędzenie, które nasila się w porach wieczornych i w nocy, co powoduje problemy ze snem, a w efekcie – rozdrażnienie oraz problemy ze skupieniem uwagi w dzień. Drapanie okolic odbytu może dodatkowo spowodować stan zapalny skóry w tym miejscu. U dzieci dodatkowo obserwuje się nudności i utratę apetytu, bóle brzucha, zapalenie pochwy i sromu lub/oraz dróg moczowych, zgrzytanie zębami.
Naturalne sposoby na owsiki u dzieci i dorosłych
Owsicą można się dość łatwo zarazić, zwłaszcza w przypadku dzieci, którym ciężko jest zachować właściwą higienę rąk. Na szczęście są skuteczne sposoby – także domowe i naturalne – dzięki którym można szybko pozbyć się problemu. Można m.in. stosować specjalne zioła, które pobudzą jelita do pracy, przez co odkażanie będzie skuteczniejsze (tak działa np. szałwia, rumianek, dziurawiec i tymianek). W usuwaniu owsików przydatny będzie także czosnek – pomaga on usunąć owsiki z jelit oraz niszczy ich jaja. Warto zadbać ponadto o dietę – powinna być ona bogata w błonnik i zawierać mało cukru, mleka i pszenicy. Zaleca się także spożywanie pestek dyni, gdyż zawierają one kukurbitacyna uszkadza układ nerwowy owsików. Sposobów jest jeszcze więcej, ale istotne jest to, że nie każdy sposób będzie odpowiedni dla każdego. Przykładowo, kobiety w ciąży nie mogą spożywać większości ziół, podobnie jak małe dzieci. Zanim więc zaczniesz kurację przeciwko owsikom u siebie lub swojego dziecka, sprawdź, czy jest ona odpowiednio dostosowana do wieku i ogólnego stanu zdrowia – czy nie występują przeciwwskazania.
Poniżej przedstawiamy naturalne sposoby na pozbycie się owsików u dzieci, kobiet w ciąży oraz innych osób dorosłych.
1. Naturalne sposoby na owsiki u dzieci
U dzieci można stosować m.in. czosnek, cebulę, pestki dyni czy też stosować tzw. kwaśną dietę. Warto więc każdego dnia podać dziecku syrop z cebuli i czosnku lub rozgnieść czosnek i nałożyć go na kanapki. Czosnek można także dodać do sałatek – podobnie jak cebulę (najlepiej działa surowa cebula). Do potraw staraj się dodawać także pestki dyni – a najlepiej, jeśli uda się dziecku podać na czczo ok. 2 łyżek pestek z dyni z samego rana.
Warto ponadto zastosować na czas leczenia owsicy tzw. kwaśną dietę. Oznacza to spożywanie jak największej ilości kiszonek, np. kiszonej kapusty i ogórków, kwaśnego mleka, maślanki, jogurtów i kefirów. Dlaczego? Kiszonki mają w składzie bakterie kwasu mlekowego – a te istotne pobudzają do pracy metabolizm, ułatwiając wypróżnianie, przez co jelita szybciej oczyszczają się z pasożytów, a dodatkowo środowisko w układzie pokarmowym jest lepiej zakwaszone (owsiki źle się czują w kwaśnym środowisku, więc jest większa szansa na ich pozbycie się z organizmu).
2. Naturalne sposoby na owsiki u kobiet w ciąży
Kobiety w ciąży powinny uważać z naturalnymi, domowymi sposobami leczenia. Zwłaszcza, jeśli chodzi o stosowanie ziół, gdyż wiele z nich może przynieść poważne skutki, nawet uszkodzenie płodu, poronienie lub poród przedwczesny. To, co kobiety w ciąży mogą stosować bezpiecznie (oczywiście w zdroworozsądkowych ilościach), to czosnek i cebula. Najlepiej spożywać je w postaci syropu lub soku.
>>Sprawdź przepis na syrop z cebuli oraz syrop z czosnku<<
Podobnie jak dzieci, kobiety w ciąży mogą wprowadzić do diety więcej kiszonek, aby ułatwić układowi pokarmowemu oczyszczanie się z pasożytów.
3. Naturalne sposoby na owsiki u dorosłych
Osoby zdrowe i dorosłe mogą dodatkowo stosować inne sposoby – ale i tak najlepiej, jeśli skonsultują ich używanie z lekarzem, gdyż może on widzieć inne przeciwwskazania, np. korelacje z przyjmowanymi lekami. W walce z owsikami pomocne są następujące metody:
- spożywanie piołunu w postaci naparu (należy zagotować 1 łyżkę piołunu w szklance wody) na czczo (zawiera tujon i izotujon, który zwalcza owsiki),
- picie octu jabłkowego (2 łyżeczki) w 1 szklance wody (ocet jabłkowy zakwasza środowisko w układzie pokarmowym, co utrudnia rozwój owsików; taką mieszankę pij raz dziennie),
- ziołowe nasiadówki – zaparzamy 5 łyżek rumianku w 1 litrze wody, przestudzamy napar i przelewamy do miski, po czym siadamy w niej na kilka minut.
4. Domowe sposoby na owsiki – dla wszystkich
Poza powyższymi sposobami, można stosować uniwersalne metody, które są bezpieczne dla wszystkich. Należy przede wszystkim:
- myć ręce po wyjściu z toalety i przed każdym posiłkiem,
- nie dotykać dłońmi twarzy,
- regularnie prać pościel, piżamy, koce,
- obcinać paznokcie na krótko, co zapobiegnie nadmiernemu drapaniu się w okolicy odbytu przez sen,
- dezynfekować dziecięce zabawki.
Można ponadto przeprowadzić biorezonans komórkowy, który pozwala na wykrycie pasożytów w organizmie i ich leczenie. Terapia bazuje na wykorzystaniu dopasowanej częstotliwości drgań, które prowadzą do wyciszenia pasożytów i ich całkowitego usunięcia z organizmu. Niektórzy polecają także ozonoterapię, która przyspiesza proces leczenia.
Leki bez recepty – gdy domowe sposoby na owsiki zawodzą...
Gdy domowe sposoby na owsiki zawodzą, można sięgnąć po leki dostępne bez recepty. Obecnie bez recepty można kupić Pyrantelum – to lek na pasożyty w postaci zawiesiny doustnej, zawierającej pyrantel, który uszkadza (poraża) układ nerwowy pasożytów. Co ważne, kurację lekiem bez recepty należy powtórzyć po dwóch tygodniach, gdyż preparat nie działa na wszystkie stadia rozwojowe owsików, a w międzyczasie mogły rozwinąć się kolejne larwy tych pasożytów.
Co ważne, Pyrantelum można stosować – po uprzedniej konsultacji z lekarzem – nawet u dzieci po 2 roku życia, gdyż słabo wchłania się w przewodzie pokarmowym.
Warto leczyć owsicę!
Nieleczona owsica niestety może być poważna w skutkach i prowadzić do wielu problemów w układzie pokarmowych, moczowym, a nawet rodnym, np. powodować:
- zapalenie wyrostka robaczkowego,
- infekcję dróg moczowych,
- stan zapalny w układzie pokarmowym,
- infekcję dróg rodnych.
