Czym jest atopowe zapalenie skóry?
Atopowe zapalenie skóry to choroba zapalna dotycząca głównie dzieci. AZS dotyczy w grupie dorosłym 2-10% osób (w populacji dziecięcej jest to 15-30%). Przyczyny AZS są złożone. Na rozwój choroby wpływają czynniki genetyczne, które m.in. powodują zaburzenia w barierze naskórkowej. Przyczyniają się także do nieprawidłowej odpowiedzi układu immunologicznego - charakterystyczny jest m.in. podwyższony poziom immunoglobuliny E (IgE). Rozwój AZS warunkują również czynniki środowiskowe. Coraz częściej zwraca się ponadto uwagę na znaczenie zaburzeń mikrobiomu skóry w kontekście AZS.
Atopowe zapalenie skóry powoduje swędzące zmiany zapalne na skórze. Najczęściej pojawiają się one na policzkach, ramionach, szyi, nogach, zgięciach kolanowych i łokciowych. Zmiany są suche, niekiedy powstają nawet nadżerki i nadkażenia (w wyniku drapania, przez uszkodzoną skórę o wiele łatwiej przenikają różnego rodzaju patogeny).
Atopowe zapalenie skóry jest jedną z pierwszych chorób alergicznych u dzieci i stanowi element tzw. marszu atopowego, do którego należą również: alergia pokarmowa, astma oskrzelowa oraz alergiczny nieżyt nosa.
Olej z czarnuszki w kontekście łagodzenia zmian AZS
Powstające w wyniku AZS zmiany znacznie obniżają komfort funkcjonowania. Najbardziej uciążliwe jest swędzenie, które powoduje m.in. bezsenność. Skóra jest ponadto podatna na uszkodzenia bardziej, niż zdrowa skóra, co powoduje kolejne problemy. Z tego powodu jednym z kluczowych elementów leczenia atopowego zapalenia skóry jest odpowiednia pielęgnacja z zastosowaniem emolientów. Zaleca się również stosowanie diety bogatej w substancje wpływające na budowanie zdrowej skóry - m.in. kwasy nienasycone omega, substancje probiotyczne. Obiecujące wydaje się także stosowanie oleju z czarnuszki - zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. Dobrej jakości produkt zawiera tymochinon i silnym działaniu przeciwzapalnym, przeciwbakteryjnym oraz przeciwgrzybiczym. Ma również działanie przeciwutleniające. Takie właściwości są szczególnie cenne, gdy zmiany atopowe są rozdrapane lub gdy znajdują się w miejscach narażonych na ocieranie. Korzystne działanie czarnuszki w kontekście atopowego zapalenia skóry potwierdzono kilkoma badaniami, m.in.:
- Yousefi et al., 2013 M. Yousefi, B. Barikbin, M. Kamalinejad, E. Abolhasani, A. Ebadi, S. Younespour, M. Manouchehrian, S. Hejazi Comparison of therapeutic effect of topical Nigella with Betamethasone and Eucerin in hand eczema J. Eur. Acad. Dermatol. Venereol., 27 (2013), pp. 1498-1504.
- Salih, H.M., Aljabre, M.A., Omar, and Randhawa, M.A. 2015. Dermatological effects of Nigella sativa. Journal of Dermatology & Dermatologic Surgery, 19, 92–98.
- Ahmad A, Husain A, Mujeeb M, Khan SA, Najmi AK, Siddique NA, Damanhouri ZA, Anwar F (2013) A review on therapeutic potential on Nigella sativa: a miracle herb. Asian Pac J Trop Biomed 3:337–352.
Zgodnie z nimi olejek z czarnuszki może sprawdzić się jako wspomaganie leczenia stanów zapalnych skóry.
Jak olej z czarnuszki działa na skórę atopową?
Ze względu na bogactwo składników odżywczych, takich jak witaminy (A, E, F, witaminy z grupy B), kwasów tłuszczowych, flawonoidów, fitosteroli, cynku, potasu i wielu innych minerałów, a przede wszystkim zawartości tymochinonu, olej z czarnuszki działa: antyalergicznie, przeciwzapalnie, przeciwgrzybiczo, przeciwbakteryjnie, immunomodulująco, łagodząco na stany zapalne.
Jak olej ten działa na skórę atopową? Olej z nasion czarnuszki egipskiej doskonale nawilża skórę, regeneruje podrażnienia, łagodzi zmiany zapalne, zmniejsza uczucie swędzenia oraz ogranicza łuszczenie się skóry. Działa także regeneracyjnie oraz zmniejsza ryzyko wystąpienia nadkażenia bakteryjnego lub grzybiczego. Regularne stosowanie tego oleju pozwala zmniejszyć nasilenie objawów AZS oraz wydłużyć okresy bezobjawowe.
Dodatkowo, jak czytamy na stronie Polskiego Towarzystwa Chorób Atopowych, olej z czarnuszki dobrze wpływa także na układ trawienny i poprawia pracę jelit, co z kolei przekłada się na regulowanie funkcji immunologicznych organizmu (a te są współodpowiedzialne za rozwój AZS).
Jak stosować olej z czarnuszki siewnej na atopowe zapalenie skóry?
Stosowanie oleju z czarnuszki na atopowe zapalenie skóry można przeprowadzić na dwa podstawowe sposoby: zewnętrznie lub wewnętrznie. Oba sposoby mogą być stosowane zarówno u dorosłych, jak i dzieci od pewnego wieku (szczegóły poniżej).
Stosowanie zewnętrzne - na skórę
- Olej z czarnuszki można stosować bezpośrednio na skórę, przy czym jest on dość tłusty i gęsty, dlatego aby ułatwić aplikację, warto zwilżyć nieco naskórek przed zastosowaniem. Można np. posmarować skórę olejem po kąpieli i lekkim otarciu ciała ręcznikiem.
- Olej można dodać także do kąpieli - wystarczy łyżeczka dodana do kąpieli.
- Punktowe zastosowanie można wykonać z pomocą czystego oleju lub w postaci mydła Aleppo z ekstraktem z czarnuszki. Ten sposób sprawdzi się w przypadku zmian, które zajmują niewielką część skóry.
W przypadku zaostrzenia zmian olej z czarnuszki można stosować 2 razy dziennie - rano i wieczorem. W okresach wyciszenia wystarczy stosowanie raz dziennie - np. do kąpieli.
Stosowanie wewnętrzne - w diecie
Olej z czarnuszki można również przyjmować wewnętrznie, aby wykorzystać jego działanie “od środka”. Dawkowanie należy ściśle dostosować do wieku, szczególnie w przypadku dzieci. Olej z czarnuszki powinno się dawkować następująco:
- dzieci od 12 miesiąca życia - ¼ łyżeczki dziennie,
- dzieci od 3. roku życia - ½ łyżeczki dziennie,
- dzieci od 6. roku życia - 1 łyżeczka dziennie,
- osoby dorosłe - 1 łyżka dziennie.
Podawanie doustne oleju z czarnuszki może być trudne w przypadku najmłodszych. Jak podawać czarnuszkę dziecku? Niestety smak oleju jest dość wyrazisty i ciężko jego go zamaskować w potrawach. Sposobem może być ograniczenie ilości do minimum (lepiej podać cokolwiek, niż nic), zmieszanie oleju z miodem i np. sokiem z malin, podanie oleju na palcu - prosto na język Malucha (oczywiście po dokładnym umyciu rąk).