Zgaga i nadkwaśność – jak się objawiają?
Nadkwaśność dokucza nam wtedy, gdy komórki błony śluzowej w żołądku wytwarzają zbyt duże ilości kwasu solnego. Wówczas czujemy ból brzucha, nudności, mogą pojawić się wymioty i „kwaśne” odbijanie. Po jedzeniu mamy gazy i wzdęcia. W przypadku zgagi dodatkowo pokarm oraz kwasy żołądkowe cofają się do przełyku, co powoduje znaczny dyskomfort, ponieważ odczuwamy palący i piekący ból w mostku, który może nawet promieniować do klatki piersiowej. Najczęstszym powodem zgagi i nadkwasoty jest zjedzeniem ciężkostrawnej potrawy (np. smażonego mięsa). Istnieją także inne czynniki, np. stosowanie używek, nadużywanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych lub nadmierny stres. Jeśli objawy utrzymują się długo lub często nawracają, może to oznaczać niestrawność przewlekłą, chorobę refluksową, wrzody żołądka lub dwunastnicy lub stany zapalne w przewodzie pokarmowym.
Leki na nadkwaśność i zgagę
Dziś dostępnych jest wiele preparatów na obie dolegliwości. Jeśli natomiast objawy pojawiają się często, należy nie leczyć się na własną rękę, tylko udać się do lekarza, który wprowadzi odpowiednie kroki diagnostyczne – by np. wykluczyć chorobę wrzodową czy nowotworową.
Jeśli choroby zostaną wykluczone, możemy sięgnąć – po konsultacji z lekarzem – po leki, które obniżają poziom pH kwasu solnego w żołądku. To zwykle tabletki do ssania lub zawiesiny. Ważne jest jednak, aby takich leków nie stosować długotrwale, ponieważ mogą prowadzić do zakażenia bakteryjnego lub drożdżycowego – należy ponadto dobrać preparat w taki sposób, aby odpowiadał naszemu aktualnemu stanu zdrowia. Poniżej przedstawimy dostępne możliwości.
1. Leki ze związkami glinu, wapnia, magnezu…
Leki na zgagę i nadkwasotę zawierają zwykle związki glinu. Należą do nich np. Alugastrin czy Alusal. Mogą również zawierać wodorowęglan sodu – np. Gealcid – albo wodorowęglan magnezu, jak np. Alumag. Dostępne są ponadto leki z węglanem wapnia – np. Rennie – lub z węglanem wodorotlenku glinowo-magnezowego (np. malgacid). Można również spotkać leki, które łączą w sobie np. środek alkalizujący oraz simetykon (przykładem jest lek Manti) – takie preparaty dodatkowo ograniczają wzdęcia, które często towarzyszą zgadze lub nadkwasocie.
2. Leki powinny być dostosowane do stanu zdrowia
Istotne jest, aby dobrać lek indywidualnie do swojego organizmu. Np. jeśli często cierpisz na zaparcia albo Twoje nerki nie funkcjonują prawidłowo, unikaj związków glinu, gdyż może on być niebezpieczny w takich sytuacjach. Jeśli z kolei Twoim problemem jest luźny stolec lub częsta biegunka, unikaj związków magnezu. Przy chorobach wątroby, niewydolności krążenia oraz nadciśnieniu, powinno się unikać preparatów zawierających sód.
3. Leki zawierające hydrotalcyt
Polecanym przez wiele osób sposobem na leczenie nawracającej zgagi, jest stosowanie hydrotalcytu, gdyż ma on właściwość tworzenia bariery ochronnej w żołądku i przyspiesza regenerację błony śluzowej; działa nieco jak bufor, gdyż uwalnia jony magnezu oraz glinu, ale w sposób bardzo wolny i stopniowy, dzięki czemu jego wzrost jest proporcjonalny do wydzielanego soku żołądkowego.
4. Leki z grupy blokerów receptorów H2
To leki, które hamują działanie receptorów histaminowych, przez co wytwarzanie kwasu solnego w żołądku jest zmniejszone. Dostępne są w postaci tabletek zwykłych lub musujących. Działają szybko i są skuteczne i występują m.in. pod następującymi nazwami handlowymi: Ranigast, Famogast, Riflux, Famidyna. Istotne jest jednak, aby pamiętać, że leków tych nie można stosować długotrwale, gdyż nasz organizm łatwo przyzwyczaja się do tych substancji.
5. Inhibitory pompy protonowej
Inhibitory pompy protonowej to jedne z najnowocześniejszych leków, bardzo często przepisywanych na niestrawność, refluks czy choroby wrzodowe. Niektóre z nich dostępne są bez recepty, inne wymagają przepisania przez lekarza. Ich działanie bazuje na hamowaniu wydzielania kwasu solnego w żołądku. Do leków z tej grupy zalicza się np. Zalanzo i Lanzul (zawierają lanzoprazol), Anesteloc i Controloc (zawierają pantoprazol) czy też Bioprazol, Polprazol czy Acidcontrol (zawierają omeprazol). Wszystkie z tych związków są tak samo skuteczne – dają też podobne działania niepożądane. Ostatnio sugeruje się także, że mogą zwiększać ryzyko niektórych chorób, w tym chorób nowotworowych – co jednak wymaga kolejnych badań, aby mogło zostać potwierdzone.
6. Leki ziołowe
W przypadku zgagi i nadkwaśności, można także sięgnąć po leki bazujące na ziołach. Działają one zwykle przeciwbólowo, przeciwzapalnie, a także rozkurczowo. Do wyboru mamy np. gotowe mieszanki o wielokierunkowym działaniu, jak Rapacholin czy Verdin.
Nie tylko leki, ale także dieta na zgagę
Zanim sięgniesz po preparaty apteczne, wypróbuj domowe sposoby na zgagę i nadkwaśność. Konieczne jest przede wszystkim zadbanie o dietę: powinna być ona zdrowa, lekkostrawna, bogata w błonnik, ale uboga w tłuste, wysoko przetworzone potrawy. Osoby, które często zmagają się ze zgagą powinny jeść małe posiłki, ale często i regularnie – co 3-4 godziny, zamiast jeść 1-2 posiłki dziennie. Należy ponadto zjadać ostatni posiłek najpóźniej na 3 godziny przed położeniem się do spania.
Z diety należy wykluczyć – lub mocno ograniczyć – kawę, czarną herbatę, alkohol, napoje gazowane, dania typu fast food, soki w kartonach, ostre przyprawy, czekoladę, cytrusy, Konieczna jest też rezygnacja z palenia papierosów.
Zgaga bierze się często z nadmiernego stresu – postaraj więc wyciszyć się i znaleźć codziennie chwilę dla siebie, aby np. potrenować jogę lub pilates. Ćwiczenia te doskonale zmniejszą napięcie psychiczne.
Na zgagę można ponadto doraźnie stosować naturalne produkty, takie jak migdały, imbir (w postaci naparu) czy siemię lniane (w postaci kisielu). Produkty te doskonale łagodzą objawy zgagi, a także mają zdolność tworzenia w żołądku i przełyku dodatkowej bariery ochronnej, która także przyspiesza regenerację błony śluzowej, co jest szczególnie ważne przy podrażnieniach wywołanych przez nadmiernie produkowany kwas w żołądku.
Dobrym sposobem jest także wypijanie dużych ilości wody, a w przypadku pojawienia się nieprzyjemnych dolegliwości wskazujących na zgagę, wypicie ciepłego mleka lub kefiru albo maślanki.
Warto wprowadzić do diety również produkty odkwaszające, takie jak borówki, figi, ziemniaki, sałatę czy brokuły – będą świetnie zapobiegać zgadze i nadkwasowości w żołądku.