Onycholiza paznokci – charakterystyka
Onycholiza polega na odwarstwianiu się płytki paznokcia od łożyska i powstaniu w wolnej przestrzeni pęcherzyków powietrza. Paznokcie mogą być mimo to twarde i nie dawać oznak, że istnieje stan zapalny. Zwykle onycholiza powodowana jest stłuczeniem/uderzeniem paznokcia, ale jej przyczyną mogą być także uszkodzenia innego rodzaju, o czym piszemy w dalszej części artykułu. Pod względem wizualnym, podczas onycholizy paznokieć zmienia kolor i zaczyna odstawać lub schodzić. Nie jest to jednak defekt wyłącznie kosmetyczny, ponieważ może mieć poważne konsekwencje zdrowotne: pod paznokciem może rozwinąć się bowiem stan zapalny lub grzybica. Problem dotyczy zarówno paznokci u dłoni, jak i u stóp. Częściej obserwuje się onycholizę u kobiet, niż u mężczyzn.
Onycholiza – objawy
W skrócie, jak rozpoznać onycholizę? Po pierwsze na płytce paznokcia jest zauważalny biały nalot na górnej krawędzi lub po boku. Nalot ten postępuje w głąb płytki paznokcia. Na początku kolor może być lekko różowy, ponieważ prześwitują pod nim naczynia krwionośne. W przypadku zakażenia, kolor paznokcia zmieni się na żółty, szary albo nawet brązowy. Paznokcie przy tym pozostają twarde i gładkie, ale widoczne jest odwarstwienie (odstawanie paznokcia).
Czy onycholiza jest bolesna? W większości przypadków nie, ponieważ cały proces odklejania się paznokcia przebiega stopniowo, powoli. Odczuwalna jedynie może być infekcja, albo gdy odwarstwienie zachodzi w kierunku macierzy.
W wolnych przestrzeniach, które powstają pod paznokciem z onycholizą, może dojsć do hiperkeratozy, która oznacza nadmierne rogowacenie naskórka. Jeśli stan ten nie jest leczony, powstają bolesne bruzdy i pęknięcia.
Rodzaje onycholizy – zależne od przyczyny
Onycholiza może przybierać różne postaci, a to, w jakiej formie występuje, zależy od przyczyny schorzenia. Poniżej przedstawiamy podstawowe rodzaje onycholizy ze względu na przyczynę:
- Onycholiza pierwotna – występuje w przypadku, gdy zbyt często poddajemy nasze dłogie lub stopy zabiegom pielęgnacyjnym, takim jak manicure czy pedicure. Drażniąco na paznokcie działają także środki pielęgnacji domowej zawierające np. formaldehyd. Z tego powodu podczas sprzątania zaleca się używanie rękawic.
- Onycholiza wtórna – występuje u osób, które przebyły lub nadal posiadają choroby dermatologiczne, takie jak atopowe zapalenie skóry (AZS), łuszczyca, łysienie plackowate, wyprysk kontaktowy czy liszaj płaski. Taka postać onycholizy często występuje także przy zażywaniu niektórych lekach, np. lekach na nadczynność lub niedoczynność tarczycy, lekach na cukrzycę, niedokrwistość, raka płuc, chorobę naczyń obwodowych. Onycholiza wtórna powstaje też u osób będących nosicielami wirusa HIV, pleśni, drożdżaków czy dermatofitów.
- Onycholiza polekowa – pojawia się na skutek leczenia innych chorób, zwłaszcza łuszczycy, nowotworów lub trądziku, co jest efektem ubocznym stosowania konkretnych leków. Onycholizę wywołują ponadto leki moczopędne, a także antybiotyki z grupy tetracyklin.
- Onycholiza paznokci może też pojawić się bez rozpoznanej przyczyny, wówczas nazywamy ją onycholizą idiopatyczną.
Onycholiza – najczęstsze przyczyny
Jak wyżej wspomnieliśmy, jest wiele przyczyn powstawania onycholizy: mogą ją wywołać zarówno choroby, skóry, jak i choroby ogólnoustrojowe, urazy mechaniczne czy stosowanie niektórych leków. Poniżej przedstawiamy schorzenia, których przebycie może wywołać onycholizę:
- łuszczyca,
- cukrzyca,
- atopowe zapalenie skóry,
- niedobory witamin,
- nadczynność tarczycy,
- niedokrwistość,
- choroby autoimmunologiczne,
- łysienie plackowate,
- wyprysk kontaktowy.,
- grzybica paznokci,
- predyspozycje genetyczne.
Wśród pozostałych przyczyn można wymienić:
- wszelkie urazy mechaniczne paznokcia,
- zaburzenia w budowie płytki paznokcia,
- używanie lakierów czy zmywaczy, które zawierają inwazyjne dla płytki paznokcia substancje (np. kwasy),
- zbyt intensywne piłowanie paznokci,
- zła technika piłowania paznokci,
- ucisk na paznokcie z zewnątrz – stały (np. poprzez noszenie ciasnego i źle dobranego obuwia),
- uderzenie płytki paznokcia,
- pot i brak dbałości o higienę, zwłaszcza stóp.
Onycholiza może ponadto pojawiać się z powodu ciąży, podczas zażywania niektórych antybiotyków lub chemioterapii.
Czy manicure hybrydowy powoduje onycholizę?
Często manicure hybrydowy jest wskazywany jako główny winowajca występowania onycholizy. Z jednej strony może się tak zdarzyć, jeżeli zabieg będzie przeprowadzony nieumiejętnie: np. uszkodzona zostanie płytka paznokcia poprzez nadmierne spiłowanie wierzchniej warstwy. Powodem może też być nieumiejętne ściąganie hybrydy. Po drugie, poza silnym piłowaniem, stosowane do wykonania manicure hybrydowego preparaty mają silne działanie i mocno ingerują w nasze paznokcie. To jednak jedna strona medalu, ponieważ jeżeli zabieg jest wykonany przez profesjonalistę i z zastosowaniem bezpiecznym preparatów dla naszych paznokci, nie ma obaw do tego, że wystąpi onycholiza.
Onycholiza – leczenie
Leczenie nie polega jedynie na pozbyciu się odchodzącego paznokcia. Najważniejsze jest znalezienie przyczyny choroby i na tej podstawie wystosowanie odpowiedniego leczenia. Dlatego w pierwszej kolejności z problemem onycholizy powinniśmy zgłosić się do dermatologa lub podologa. Kluczowe będzie badanie mikrobiologiczne, które umożliwi sprawdzenie, czy mamy do czynienia także z grzybicą paznokci. Jak wygląda leczenie onycholizy?
- Specjalista może zlecić usunięcie paznokcia – to najczęściej stosowana forma.
- Jeżeli mamy do czynienia z onycholizą pierwotną lub nabytą, musimy natomiast uzbroić się w cierpliwość, ponieważ jej leczenie może trwać w przypadku dłoni do 6 miesięcy, a stóp – nawet cały rok! Pocieszający natomiast jest fakt, że po odpowiednim leczeniu paznokcie powracają do dobrego stanu i odzyskują zdrowy wygląd.
- Jeśli występuje onycholiza wtórna, specjalista może zlecić lecznicy manicure lub pedicure wykonany przez wykwalifikowanego kosmetologa.
- W przypadku onycholizy zaleca się krótką długość płytki, właściwe oczyszczanie paznokci, dezynfekowanie ich, a także stosowanie odżywek, które pobudzą łożysko do odnowy.
- W trakcie leczenia nie można wykonywać standardowego malowania paznokci lakierem czy manicure hybrydowego.
- Lekarz może przepisać leki do stosowania miejscowego. Jeżeli natomiast dochodzi do zakażenia, paznokieć jest usuwany chirurgicznie, a pacjent otrzymuje antybiotyk.
- Jeśli występuje grzybica, lekarz przepisuje leki przeciwgrzybiczne.
Domowe sposoby na onycholizę
Leczenie zalecone przez specjalistę możemy wspomóc pewnymi domowymi sposobami. W tym celu przydadzą się nam olejki: herbaciany lub rycynowy, ponieważ działają one przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo, a także regenerująco. Olejkiem należy smarować chore miejsce minimum 2 razy dziennie.
Nawracająca onycholiza. Jak tego uniknąć?
Onycholiza – nawet dobrze wyleczona – niestety może powracać, zwłaszcza, gdy występują takie predyspozycje genetyczne. W takim przypadku warto stosować działania profilaktyczne, które znacznie zmniejszą ryzyko nawrotu choroby. Przede wszystkim należy stale dbać o stan paznokci: obcinać je na krótko, dezynfekować, stosować preparaty regenerujące, zrezygnować z inwazyjnych zabiegów kosmetycznych, takich jak manicure hybrydowy, żelowy czy akrylowy (ponieważ substancje zawarte w preparatach do ich wykonania są dość agresywne dla płytki paznokcia, podobnie jak proces ściągania takiego manicure). Ponadto podczas prac domowych zaleca się stosować środki na bazie naturalnych składników lub używać grubych rękawic ochronnych, aby zabezpieczyć paznokcie przed inwazyjnymi środkami chemicznymi.
Walka z onycholizą: najlepsze kremy i żele
Poniżej przedstawiamy najlepsze, według wielu Internautów, kremy i żele polecane do walki z onycholizą paznokci. Kolejność jest losowa.
1. Podopharm ONYGEN® krem na onycholizę
Cena: ok. 55 zł za 20 ml (produkt wystarcza na 3-miesięczną kurację)
Podopharm ONYGEN® to krem typowo dedykowany do leczenia onycholizy i regeneracji łożyska osłabionych paznokci. Produkt ma doskonały, opatentowany skład, dzięki któremu krem jest naprawdę skuteczny, co pokazują opinie na wielu forach internetowych. Na swojej stronie producent pokazuj efekty przed i po stosowaniu preparatu – zobaczcie poniżej.
2. Regenerum – serum
Cena: ok. 16 zł za 100 ml
Regenerum to popularne serum stosowane na wiele problemów z paznokciami. Jak się okazuje, jest polecane przez podologów do wspomagania kuracji leczącej onycholizę, ze względu na znakomity skład, uwzględniający m.in. witaminę A, E oraz olejki roślinne o silnym działaniu. Nie zawiera ponadto sztucznych barwników, parabenu czy formaldehydu.
3. Novophane krem do paznokci
Cena: ok. 32 zł za 15 ml
Krem polecany w leczeniu łuszczycy, a także przeciwko grzybicy. Ma działanie silnie nawilżające, odbudowujące i przeciwbakteryjne. Działa stymulująco na macierz paznokcia. Wśród wskazań do stosowania wymienia się m.in. występowanie onychoschizji, onychoreksji, onycholizy, paznokci łamiących się.
4. Charmine Rose® podo TYNKURA
Cena: ok. 50 zł za 17 ml
Preparat ma działanie przeciwgrzybicze i regeneracyjne. Wspiera procesy naprawcze paznokci dłoni i stóp. Przeznaczony jest zwłaszcza w przypadku paznokci łamliwych, rozdwajających się, dotkniętych onycholizą lub grzybicą. Można go stosować także profilaktyczne, w celu zapobiegania tymże schorzeniom.
5. Arkada TC16 Serum kolagenowe do paznokci
Cena: ok. 60 zł za 11 ml
Serum utworzono na bazie naturalnego kolagenu oraz olejku herbacianego. Unikalny skład zapewnia działanie antyseptyczne i antybakteryjne, przez co wykazuje właściwości likwidujące stany zapalne. Czysty kolagen natomiast poprawia kondycję paznokci i działa silnie regenerująco, a także pobudza macierz paznokcia do odbudowy. Z tych powodów serum Arkada jest polecane zwłaszcza w przypadku uszkodzeń płytki paznokciowej, skórek czy wału okołopaznokciowego: do leczenia grzybicy, stanów zapalnych czy regeneracji łożyska paznokcia, w tym także leczenia onycholizy.