Dieta Dukana – kontrowersje
Dieta Dukana została stworzona przez francuskiego lekarza – wymyślił ją Pierre Dukan, który jednak niedawno został skreślony z listy francuskich lekarz, ponieważ Komisja Dyscyplinarna Francuskiej Naczelnej Izby Lekarskiej stwierdziła, że złamał on etykę zawodową. W 2011 roku – będąc jeszcze lekarzem – twórca diety Dukana przegrał proces z francuskim dietetykiem, Jeanem Michelem Cohenem, który stwierdził, że jego dieta jest niebezpieczna dla zdrowia. Dukan zaskarżył dietetyka za oszczerstwo, ale przegrał sprawę. Istotnie, naukowcy na całym świecie uznali, że dieta Dukana to groźny dla zdrowia sposób odżywiania i zalicza się do diet wyniszczających oraz prowadzących do niedoborów. W niniejszym artykule postaramy opisać się jej zasady, a także przedstawimy opinie na temat stosowania tej diety.
Dieta Dukana – zasady
Dieta Dukana bazuje na zwiększeniu spożycia białka i zmniejszeniu spożycia węglowodanów. Dieta składa się z czterech etapów:
- I etap: kuracja uderzeniowa (intensywna utrata masy ciała w bardzo szybkim czasie).
- II etap: kuracja o równomiernym rytmie (stopniowa utrata kilogramów).
- III etap: kuracja utrwalająca (praca nad utrzymaniem osiągniętej wagi).
- IV etap: kuracja ostatecznej stabilizacji (zachowanie ścisłej diety i utrzymywanie wagi).
Każda z tych faz opiera się na innych zasadach działania – ma także przynieść inny efekt. Jednak wszystkie etapy łączy jedno: odżywianie bazuje na proteinach z naprzemiennie występującymi warzywami. To, co odróżnia dietę Dukana od innych, to możliwość spożywania posiłków tak często, jak ma się ochotę – aby nie dopuścić do uczucia silnego głodu. Ważne jest nie omijanie poszczególnych posiłków, a także picie przynajmniej 1,5 l wody dzienne. Należy ograniczyć sól lub całkowicie z niej zrezygnować.
Jakie są skutki uboczne diety Dukana?
Dieta Dukana mocno obciąża organizm człowieka. Jeśli już ktoś zdecyduje się na jej stosowanie, powinien być w pełni zdrowia oraz w młodym wieku. Dieta Dukana może bowiem:
- doprowadzić do chorób nerek (nadmierna ilość białka źle wpływa na nasz organizm, a pierwsze cierpią na tym nerki; produktami przemiany białka podczas trawienia są szkodliwe związki, które właśnie usuwane są przez nerki; z tego powodu dieta Dukana znacznie obciąża nerki i prowadzi do wielu chorób tego narządu i całego układu moczowego);
- uszkodzić wątrobę (wątroba odpowiada za pozyskiwanie energii z białka; podczas diety Dukana wątroba pracuje na najwyższych obrotach, co z czasem może powodować uszkodzenia w tym organie);
- wpływa negatywnie na układ nerwowy i mózg (mózg potrzebuje glukozy, aby mógł prawidłowo pracować; niedobór glukozy, który występuje podczas diety Dukana sprawia, że czujemy się senni, tracimy koncentrację).
Jak bezpiecznie stosować dietę Dukana?
Przede wszystkim należy skonsultować się z lekarzem, który oceni, czy nasz organizm jest przygotowany na tak drastyczną dietę. Niestety nie możemy zagwarantować, że ta dieta będzie bezpieczna nawet dla najzdrowszych osób, ale jest kilka zasad, które pomagają w zwiększaniu bezpieczeństwa. Oto kilka wskazówek:
- skonsultuj stosowanie diety z lekarzem;
- przed dietą zbadaj się (wykonaj testy takie jak: badanie moczu, morfologia, badanie biochemiczne);
- podczas diety ponawiaj badania, aby kontrolować stan organizmu;
- wypijaj minimum 1,5 wody dziennie, aby nie dopuścić do odwodnienia (większa ilość białka przyczynia się do odwodnienia organizmu; ponadto podczas diety Dukana obciążone są nerki, więc należy wspomagać je płynami);
- włącz do diety otręby (zapobiegają zaparciom, które są bardzo częste przy tej diecie; otręby to świetne źródło błonnika pokarmowego);
- ogranicz słodkości (dieta dopuszcza ciasto czy słodzone napoje, ale należy pamiętać o umiarze);
- wspomagaj organizm suplementami diety (dieta Dukana przez długi czas nie dostarcza wszystkich witamin czy minerałów – należy uzupełniać więc niedobory odpowiednimi suplementami; w przeciwnym razie możesz spodziewać się wypadających włosów, osłabieniu stanu skóry czy paznokci, a także wielu innych konsekwencji niedoborów witaminowych).
Etap I diety Dukana
Pierwsza faza trwa ok. 5 dni. Podczas tego etapu następuje radykalne oczyszczenie organizmu oraz odchudzanie. Długość fazy pierwszej trwa tyle, ile tak naprawdę chcemy zrzucić kilogramów podczas trwania całego programu diety Dukana. I tak kolejno, jeśli chcemy zrzucić 5 kg, etap I powinien trwać 2 dni; zrzucenie 10 kg – etap I trwa 3 dni; zrzucenie 20 kg – etap I trwa 5 dni; zrzucenie 40 kg – etap 1 trwa 7-10 dni.
Podczas pierwszej fazy można jeść cielęcinę, wołowinę, drób, ryby, chudy nabiał. Należy unikać spożywania masła, oleju, oliwy. Wskazane są zioła, niewielkie ilości kawy i herbaty.
Etap II diety Dukana
W drugim etapie dochodzi do utraty ustalonej liczby kilogramów, zatem faza ta trwa właściwie tak długo, aż osiągniesz cel. W etapie II można zacząć jeść warzywa, ale nie cały czas. Po okresie z warzywami należy przejść na okres proteinowy, po czym znowu warto wrócić do warzyw. Dukan zaleca, aby każda z faz (z warzywami i bez) trwała po ok. 5 dni. Wielu dietetyków poleca jednak stosowanie zasady 1:1, czyli jedzenie warzyw i protein naprzemiennie, dzień po dniu, aby uniknąć np. zaparć. W fazie urozmaiconej warzywami można jeść wszystkie produkty z pierwszego etapu oraz: pomidory, ogórki, szparagi, pory, rzodkiewkę, kapustę, pieczarki, szpinak, brokuły, marchew, paprykę, cukinię oraz seler. Zakazane są warzywa strączkowe, ryż, ziemniaki, awokado. Nie można także spożywać tłuszczów.
Etap III diety Dukana
Etap II diety Dukana to nieco bardziej urozmaicony sposób odżywiania, przy czym jeden dzień w tygodniu należy przeznaczyć na produkty z etapu pierwszego, a więc tylko białka. 2 razy w tygodniu można zjeść pełny, dwudaniowy obiad – nawet z deserem i winem!
Długość tej fazy zależy od tego, ile kilogramów zgubiłaś/eś. Liczbę utraconych kilogramów mnożymy razy 10, a wynik oznacza liczbę dni, jaką powinno się przeznaczyć na etap trzeci. Przykładowo, gdy utracono 5 kilogramów, należy stosować etap trzeci przez 50 dni. Dzięki zachowaniu okresu utrwalenia wagi, unikniesz efektu jo-jo.
Podczas etapu trzeciego dozwolone są produkty z poprzednich etapów, a dodatkowo można codziennie zjeść jedną porcję owoców, za wyjątkiem wiśni, czereśni, bananów oraz winogron. Dopuszcza się też 2 kromki chleba z pełnego ziarna oraz plasterek sera żółtego. Ponadto 2 razy w tygodniu możemy jeść po po porcji produktów skrobiowych, takich jak ziemniaki czy warzywa strączkowe. Tłuszcze można już stosować, ale z umiarem.
Etap IV diety Dukana
Na tym etapie jesz, co chcesz i kiedy chcesz. Oczywiście rzucenie się na fast foody to zły pomysł, ale możesz powrócić do standardowej diety. Ważne jest wybieranie zdrowych, nieprzetworzonych produktów – pomocna będzie w tej fazie piramida żywienia. Należy także nadal przestrzegać jednego dnia w tygodniu, który będzie białkowy (dzień według zasad z pierwszego etapu).
Dieta Dukana – jadłospis dla utraty 10 kg
Zapraszamy do zapoznania się z przykładowym jadłospisem obejmującym każdą fazę diety Dukana, dedykowanej osobie, która chce schudnąć 10 kg. Jadłospis można także pobrać w PDF lub wydrukować – wystarczy kliknąć obrazek poniżej lub przejść w link: https://drive.google.com/file/d/1Xa0C6sJ-bOPN7ibPnuPIxzjjCUndahPP/view?usp=sharing
Jadłospis – etap I
Etap I to faza proteinowa. Jego długość zależy od postawionego celu utraty kilogramów (im więcej, tym dłużej powinien trwać). Poniżej przedstawiamy jadłospis na etap I trwający 3 dni, dla osoby, która chciałaby schudnąć 10 kg.
Dzień I
- śniadanie: jajecznica z 2 jajek;
- II śniadanie: jogurt naturalny;
- obiad: pierś z kurczaka gotowana na parze;
- podwieczorek: 2 plasterki szybki z indyka;
- kolacja: twarożek ze szczypiorkiem.
Dzień II
- śniadanie: 1 jajko ugotowane na twardo;
- II śniadanie: twarożek ze szczypiorkiem.
- obiad: chuda wołowina;
- podwieczorek: jogurt naturalny;
- kolacja: pasta z makreli.
Dzień III
- śniadanie: 1 jajko na miękko;
- II śniadanie: twarożek ze szczypiorkiem.
- obiad: pieczony łosoś;
- podwieczorek: jogurt naturalny;
- kolacja: 1/4 piersi z kurczaka przyrządzona na parze.
Jadłospis – etap II
Drugi etap to wprowadzenie warzyw. Trwa on do czasu, aż osiągniesz wymarzoną wagę. Poniżej przykładowy jadłospis na 3 dni.
Dzień I
- śniadanie: twarożek ze szczypiorkiem i rzodkiewką;
- II śniadanie: 1 marchewka surowa;
- obiad: pierś z kurczaka gotowana na parze z cukinią;
- podwieczorek: jogurt naturalny;
- kolacja: świeży szpinak z pomidorem i sokiem z cytryny.
Dzień II
- śniadanie: jajecznica z ogórkiem i pomidorami.
- II śniadanie: jogurt naturalny;
- obiad: pierś z indyka gotowana na parze z kapustą;
- podwieczorek: pieczone buraki;
- kolacja: sałata z rzodkiewką, szczypiorkiem i 1 jajkiem na twardo.
Dzień III
- śniadanie: jajko na miękko
- II śniadanie: połowa papryki świeżej;
- obiad: pierś z kurczaka gotowana na parze z botwinką;
- podwieczorek: miseczka kapusty kiszonej
- kolacja: 2 jajka na twardo.
Jadłospis – etap III
Na tym etapie możemy wprowadzić pieczywo pełnoziarniste, ser żółty, owoce i makaron pełnoziarnisty (razowy). Etap III to okres stabilizacji – ma zapobiegać pojawieniu się efektu jo-jo. Jego długość zależy od liczby utraconych kilogramów na poprzednich etapach, którą mnożymy razy 10 (i uzyskujemy liczbę dni, którą należy przeznaczyć na fazę III). Poniżej przykładowy jadłospis na 3 dni.
Dzień I
- śniadanie: plasterek sera żółtego i jajko na twardo;
- II śniadanie: jogurt naturalny i 1 jabłko;
- obiad: szklanka kuskus, 1 pomidor, oliwki;
- podwieczorek: 1 świeża papryka;
- kolacja: jajko z tuńczykiem (sałatka).
Dzień II
- śniadanie: kromka chleba pełnoziarnistego z plasterkiem szynki z indyka oraz 2 plasterki pomidora;
- II śniadanie: twarożek z rzodkiewką;
- obiad: pierś z kurczaka gotowana na parze; dodatkowo pieczony burak;
- podwieczorek: 1 kiwi
- kolacja: 1/2 szklanki makaronu razowego, krewetki i papryka pieczona.
Dzień III
- śniadanie: kromka chleba pełnoziarnistego z plasterkiem sera żółtego i 2 plasterkami pomidora;
- II śniadanie: 1 jabłko;
- obiad: 1/2 szklanki makaronu razowego, cukinia, pomidor;
- podwieczorek: 1 marchewka;
- kolacja: grzanka z wędzonym łososiem, papryką i szczypiorkiem.
Jadłospis – etap IV
Faza IV nie ma tak rygorystycznych zasad, jak poprzednie. Możemy już wrócić do standardowego, zdrowego żywienia w naszym zapotrzebowaniu kalorycznym, ale należy unikać fast foodów, słodyczy (w tym słodzonych napojów), jasnych węglowodanów.
Dieta Dukana – efekty i opinie
Dieta Dukana stała się bardzo popularna ze względu na fakt, że pozwala w końcowej fazie jeść praktycznie bez ograniczeń. Zwykle odchudzanie kojarzy się z uczuciem głodu, wyliczaniem kalorii, małymi posiłkami - jak np. w bardzo restrykcyjnej diecie kopenhaskiej czy diecie dr Dąbrowskiej. Stosując dietę Dukana te problemy znikają: nie czujesz głodu, a kilogramy szybko znikają. O efektach diety pisze wiele osób na rozmaitych forach internetowych – poniżej zamieszczamy kilka z nich.
Jak widać, dieta rzeczywiście działa, ale jak na to reaguje nasz organizm i co uważają o niej lekarze?
Spójrzmy na fizjologię organizmu człowieka. Nasze ciało zbudowane jest z białek, wody, węglowodanów oraz tłuszczów – i wszystkie te składniki są bardzo ważne dla zachowania funkcji życiowych. Głównym zadaniem węglowodanów czy tłuszczów jest np. dostarczanie energii – bez niej organizm nie może prawidłowo pracować. Białka natomiast to budulec tkanek. Dzięki nim regenerujemy się. Jednak problem w tym, że aby organizm działał dobrze, powinna zostać zachowana równowaga między wszystkimi składnikami. Stąd mówi się o zbilansowanej diecie – oznacza to, że jest ona zróżnicowana i dostarcza wszystkich potrzebnych składników. Jeśli dostarczymy organizmowi wyłącznie białko, odcinamy go od źródła energii i wówczas energia zaczyna być czerpana z zapasów tkanki tłuszczowej – dlatego tak szybko tracimy na wadze w początkowych fazach diety Dukana. Niestety cena za tak spektakularne zrzucane wagi jest wysoka. Duża ilość białka, bez innych składników, mocno obciąża organizm, zwłaszcza mózg, nerki i wątrobę. Dowiedziono także, że produkty pochodzenia białkowego są onkogenne – a więc zwiększają ryzyko pojawienia się nowotworów. Jeżeli stosuje się dietę dłuższy czas, może się okazać, że wyzwolimy raka. Według lekarzy Dukan zapomina o niezbędnych dla organizmu składnikach, które znajdują się w warzywach i owocach – jedna ich porcja dziennie to zdecydowanie za mało. Dlatego zanim zdecydujesz się na dietę Dukana, skonsultuj decyzję z lekarzem, który oceni ryzyko dla Twojego zdrowia.