Dlaczego w ciąży powstają rozstępy?
Rozstępy w ciąży mają podobną postać do tych, które pojawiają się u młodzieży podczas gwałtownego wzrostu lub u osób, które na skutek zaburzeń odżywiania bardzo szybko tyją. Pierwsze rozstępy w ciąży objawiają się zwykle swędzącą skórą w I i II trymestrze, a w dalszym etapie pojawiają się białe lub czerwone, pionowe (zagłębione lub wypukłe) pasma. Rozstępy w ciąży zwykle występują na brzuchu, piersiach, udach i biodrach. Związane jest to po pierwsze z powiększającymi się poszczególnymi partiami ciała w ciąży (rosną piersi, brzuch, poszerzają się biodra i uda), na co nie mamy wpływu, a także z pogorszeniem odporności fibroblastów na rozciąganie (to komórki, które odpowiadają za produkowanie w skórze kolagenu i elastyny). Skóra niedostosowana do szybkiego tempa rozciągania się, niestety tworzy blizny. Ponadto na pojawienie się rozstępów istotny wpływ ma nadmiar hormonu stresu – kortyzolu. Poza czynnikami hormonalnymi, na pojawienie się rozstępów w ciąży ogromny wpływ mają czynniki genetyczne.
Jak widać, w ciąży jest duże ryzyko wystąpienia rozstępów, ale u większości kobiet przy odpowiedniej pielęgnacji ciała od samego początku ciąży, można ich uniknąć lub znacznie zmniejszyć ich widoczność (jak wspomnieliśmy, niekiedy czynniki genetyczne są tak silne, że nawet najlepsza pielęgnacja ciała w ciąży nie da nam gwarancji, że rozstępy się nie pojawią).
Co na rozstępy w ciąży?
Kosmetyki na rozstępy w ciąży można kupić w sklepach internetowych, drogeriach stacjonarnych czy aptekach. Warto wybierać takie kosmetyki, które są specjalnie dedykowane przyszłym mamom, a nie ogólnie do stosowania przez kobiety, ponieważ ich skład będzie skoncentrowany na silnym działaniu, przy jednoczesnym bezpieczeństwie dla kobiety w ciąży i jej dziecka. Kosmetyki z dopiskiem „dla kobiet w ciąży” lub „polecany w ciąży”, będą odpowiednio przebadane, co gwarantuje, że każda z substancji znajdująca się w składzie nam nie zaszkodzi.
Między kosmetykami dla kobiet w ciąży, jest kilka różnic, na które dobrze jest zwrócić uwagę, ponieważ to, czy dany preparat poradzi sobie z rozstępami, zależy głównie od składu oraz od formy kosmetyku. Są dostępne np. olejki, jak i balsamy czy kremy. Istnieją także różnice, jeśli chodzi o moment, od którego można zacząć stosować dany kosmetyk.
Krem na rozstępy w ciąży ma przede wszystkim zapobiegać pojawianiu się blizn na skórze, poprzez działanie wzmacniające skórę i pobudzanie jej do produkowania kolagenu i elastyny. Niektóre kremy mogą ponadto działać na już istniejące rozstępy: nieco je rozjaśniać i zmniejszać. Jednak istotne jest, aby pielęgnację ciała tymi preparatami rozpocząć już na wczesnym etapie – najlepiej od razu po informacji, że jesteś w ciąży, ponieważ już wtedy Twój organizm – a więc także skóra – funkcjonuje inaczej. Jeśli nie zdążyłaś z pielęgnacją od pierwszym dni ciąży i już pojawiły się rozstępy, jeszcze nic straconego – ale walka z bliznami nie będzie już tak prosta. Jednak i dłużej będziesz zwlekać, tym gorzej, dlatego powinnaś zadziałać najpóźniej w fazie zapalnej (tzw. różowej). Pamiętaj, że rozstępom lepiej zapobiegać niż je usuwać – niestety do ich redukcji często konieczne są drogie zabiegi medycyny estetycznej (np. z zastosowaniem laserów).
Jaki skład powinien mieć dobry krem na rozstępy?
Kremy – i inne kosmetyki na rozstępy w ciąży – mają w składzie substancje, których zadaniem jest pobudzanie produkcji kolagenu, nawilżanie skóry i natłuszczanie jej. Większość preparatów bazuje na ekstraktach z rozmaitych roślin leczniczych i naturalnych olejkach. Istotnym składnikiem jest witamina E, ponieważ to właśnie ona chroni włókna kolagenowe i hamuje powstawanie rozstępów.
Co dokładnie powinien zawierać dobry krem na rozstępy w ciąży? Poniżej przedstawiamy kilka wzorcowych „zestawów” składników, które można traktować jako wyznacznik dobrego kremu:
- wyciąg z awokado, witamina E, masło shea,
- witamina E, pantenol, olej z krokosza barwierskiego,
- witamina E, krzem, soja, hydroksyprolina,
- witamina E, C, F, olejek ze słodkich migdałów, boska trawa, wąkrota azjatycka.
Poza powyższymi kompozycjami, dobry krem powinien być bogaty w kwasy owocowe z grupy AHA, także wyciągi z soków owoców, ponieważ mają one działanie keratolityczne, co z kolei odpowiada m.in. za efekt biodermabrazji (a więc delikatnie złuszcza się naskórek). Dzięki takiemu działaniu rozstępy są spłycane, a koloryt wyrównywany. Dobrze, jeśli w kremie znajdzie się witamina C i proteiny, ponieważ te składniki również pobudzają produkcję kolagenu i elastyny. Z kolei olej bawełniany będzie doskonale nawilżał i odżywiał skórę – to idealny składnik do stosowania w zapobieganiu rozstępom. Istotne jest także wspomaganie kuracji zewnętrznej, codzienną dietą, która powinna być bogata w witaminy i minerały – a zwłaszcza w kwas foliowy, ponieważ ma on silne działanie regenerujące.
Kremy na rozstępy w ciąży – efekty stosowania
To, jakie będą efekty stosowania kremów na rozstępy w ciąży, w dużej mierze zależy od tego, kiedy pielęgnacja została rozpoczęta – a dokładniej, na jakim etapie kształtowania się rozstępów. I tak kolejno:
- jeśli krem stosujemy od fazy zapalnej (różowej), jest duża szansa, że wyraźne zmniejszymy i rozjaśnimy rozstępy (a nawet je usuniemy), które mają na tym etapie barwę ciemnoczerwoną, a później sinieją;
- jeśli zaczniemy stosować krem w fazie zanikowej (białej), rozstępy zaczną przypominać blizny, będą blednąć i staną się wklęsłe – niestety nawet najlepszy krem na rozstępy w ciąży nie będzie w stanie ich usunąć, ewentualnie tylko nieznacznie zmniejszy ich widoczność (wówczas rozwiązaniem są tylko zabiegi medycyny estetycznej).
Oznacza to, że z rozstępami należy walczyć jak najwcześniej jest to możliwe – najlepiej stosować profilaktykę jeszcze zanim się pojawią, od pierwszych dni ciąży lub nawet przed ciążą. Dobry krem na rozstępy w ciąży będzie w stanie na tyle stymulować produkcję kolagenu, aby zapobiegać rozstępom.
Od kiedy stosować krem na rozstępy w ciąży?
Jak już wspomnieliśmy, pielęgnacja powinna mieć miejsce już od pierwszych dni ciąży, a nawet przed nią. Jednak w przypadku wielu produktów możemy zauważyć, że są polecane do stosować od 4 miesiąca ciąży. Są też z drugiej strony takie kosmetyki, które można stosować już od początku ciąży. Skąd ta rozbieżność?
Takie ograniczenie wynika z faktu, że pierwszy trymestr jest najważniejszy dla rozwoju płodu i w tym czasie zwyczajnie nie przeprowadza się badań na kobietach w ciąży, mających na celu potwierdzenie skuteczności produktu. Mimo, że poszczególne składniki mogą być przebadane pod kątem bezpieczeństwa dla płodu – każdy z osobna – jednak ich kombinacje/zestawy, nie są poddawane testom. Z tego względu producenci są zachowawczy i wolą polecać produkt od 4 miesiąca ciąży, ponieważ uznaje się, że w pierwszym trymestrze może dojść do wad rozwojowych płodu czy poronienia nawet z błahego powodu.
Kremy na rozstępy w ciąży z retinolem – czy można stosować?
Istnieje także jeszcze jeden aspekt – stosowanie w kremach na rozstępy witaminy A, która kryje się pod nazwą „retinol”, „retinyl” itd. Retinol w ciąży – zwłaszcza w pierwszym trymestrze – powinien być ograniczony przez ciężarną, zarówno w pożywieniu (występuje w dużych ilościach np. w wątróbce), jak i w kosmetykach. Dowiedziono, że może wpływać na wady płodu, takie jak rozszczep podniebienia czy też wpływać na poronienia. Więcej o retinolu (witaminie A) w ciąży piszemy TUTAJ.
Z drugiej strony ilość retinolu zawarta w kosmetyku, który używamy raz czy dwa dziennie jest tak niewielka (wykazano, że szkodliwa dawka retinolu w ciąży wynosi powyżej 3030 ug), że nie powinna mieć tak szkodliwego działania, tym bardziej, że preparat przechodzi do organizmu przez skórę, a nie jest podany w tej dawce doustnie). Ze względów prewencyjnych natomiast, zaleca się odstawienie kosmetyków z retinolem w czasie ciąży – a przynajmniej na okres pierwszego trymestru. Z tego też powodu wielu producentów, którzy dodali do składu retinol, zaleca dany krem na rozstępy do stosowania od 4 miesiąca ciąży.
Jakie więc kremy stosować od pierwszych dni życia, a jakie można dopiero od drugiego trymestru? Przede wszystkim sprawdzajcie, co jest napisane na etykiecie (czy jest zalecenie od drugiego trymestru) i stosujcie się do ewentualnych ograniczeń nadanych przez producenta. Ale nie należy wierzyć też producentowi „na ślepo”, ponieważ są przypadki, że krem lub olejek zawierają retinol, a producent informuje, że można ten produkt stosować od pierwszych dni ciąży – zatem sprawdzajcie także dokładnie składy kosmetyków. Jeśli występuje w nich retinol, teoretycznie można stosować taki kosmetyk, ale bezpieczniej będzie, jeśli zaczniecie aplikację najwcześniej w 4 miesiącu ciąży (lub w ogóle zrezygnujecie z kremu z retinolem w składzie) W pierwszych trzech miesiącach wybierajcie bezwzględnie takie kremy, które nie mają retinolu (witaminy A) w składzie.
Jak uniknąć rozstępów w ciąży?
Zanim przejdziemy do rankingu kremów, przedstawimy kilka wskazówek, dzięki którym ryzyko wystąpienia rozstępów w ciąży będzie znacznie mniejsze. Poza stosowaniem odpowiednich kosmetyków, istotna jest zdrowa, lekkostrawna dieta. Jeśli nie ma przeciwwskazań lekarza, warto uprawiać lekką aktywność fizyczną. Nie bez znaczenia jest właściwa dawka spokoju i unikanie stresu, ponieważ stres również wpływa na elastyczność i kondycję naszej skóry (kortyzol – hormon stresu – wpływa na osłabienie włókien kolagenowych i elastynowych w skórze).
Poza stosowaniem powyższych zaleceń, warto wykonywać min. 1-2 razy w tygodniu peeling – najlepiej kawowy – który pobudzi skórę do regeneracji i poprawi jej ukrwienie, co również pozytywnie wpłynie na redukcję rozstępów (lub im zapobiegnie). Dodatkowo dzięki peelingowi aplikowane kremy na skórę będą miały szansę lepiej zadziałać.
Kremy na rozstępy w ciąży – opinie
Poniżej przedstawiamy kilka opinii na temat stosowania kremów przeciw rozstępom w ciąży. Jak widać, zdania są podzielone, ale można zauważyć, że forumowiczki najczęściej sięgają po olejki (typu oliwka dla dzieci, Bio Oil, olej kokosowy), a także kremy, takie jak: BabyDream Mamas, Mustela, Palmers, Pharmaceris – dedykowane przeciwko rozstępom w ciąży.
RANIKNG – kremy na rozstępy w ciąży
Poniższa kolejność jest losowa, a ranking jest subiektywną oceną, powstałą na podstawie własnych doświadczeń i wypowiedzi z for internetowych czy grup w social media.
1. Palmer's Cocoa Butter Formula, balsam do masażu przeciw rozstępom
Cena: ok. 32 zł za 250 ml
Ten preparat jest stworzony na bazie masła kakaowego, shea i witaminy E. Formuła jest wzbogacona o Bio C-Elaste – zestaw składników, których działanie jest wycelowane przeciwko powstawaniu rozstępów. Według producenta i wielu forumowiczek, stosowanie balsamu Palmer’s zapobiega powstawaniu rozstępów w ciąży, a nawet może spłycić lub rozjaśnić rozstępy już istniejące. Co ważne, w składzie nie ma retinolu, więc preparat może być stosowany bezpiecznie od pierwszego dnia ciąży.
2. Ziaja Mamma Mia, krem przeciw rozstępom
Cena: ok. 23 zł za 270 ml
Krem Ziaja przeciw rozstępom to rozsądny wybór, ponieważ ma niską cenę, a działanie – co potwierdzają opinie na forach oraz zapewnienia producenta – jest skuteczne. Krem ten jest polecany nie tylko do zapobiegania powstawaniu rozstępów, ale także ich zmniejszaniu – według wielu opinii wyraźnie zmniejsza istniejące rozstępy i intensywnie je rozjaśnia. To wszystko zapewnia formule składników, która stymuluje syntezę kolagenu i elastyny. Niestety w składzie znajduje się retinol, więc krem może być stosowany od 4 miesiąca ciąży. Warto jednak zauważyć, że składnik ten znajduje się na końcu wymienionych na etykiecie substancji, więc jest go niewiele.
3. Mustela Maternite, krem przeciw rozstępom
Cena: ok. 80 zł za 250 ml
Krem z nieco „wyższej” półki pod względem ceny, warty zwrócenia uwagi, ponieważ ma doskonały, naturalny skład (97% składników jest pochodzenia naturalnego) i świetne opinie w sieci. Opakowanie jest wydajne – przy stosowaniu 2 razy dziennie na brzuch, uda, pośladki, biodra i piersi, wystarcza na około miesiąc. W składzie nie ma retinolu, więc preparat można bezpiecznie stosować już od początku ciąży (produkt jest też przetestowany dermatologicznie i przez zespół ginekologów).
4. Pharmaceris M Tocoreduct Forte, preparat zmniejszający istniejące rozstępy i blizny poporodowe
Cena: ok. 40 zł za 75 ml
Ten preparat – według producenta – zmniejsza istniejące rozstępy, a nawet blizny poporodowe, a jego stosowanie jest bezpieczne dla kobiet w ciąży. Nie zawiera retinolu, więc teoretycznie może być stosowany od pierwszego dnia ciąży, ale producent informuje, że polega go stosowania dopiero od 4 miesiąca ciąży. Krem skutecznie spłyca rozstępy i blizny, zmniejsza ich widoczność oraz zapobiega powstawaniu nowych.
5. ELANCYL - krem przeciw rozstępom
Cena: ok. 130 zł za 500 ml
Produkt w rozsądnej cenie. Przeciwdziała pojawieniu się rozstępów i może zmniejszać widoczność już istniejących. Może być stosowany teoretycznie od pierwszego miesiąca ciąży, ponieważ nie zawiera retinolu, ale producent zaleca stosowanie od 4 miesiąca ciąży, nakładając preparat 2 razy dziennie.
6. Bio-Oil Specjalistyczny olejek na blizny, rozstępy i nierównomierny koloryt
Cena: ok. 46 zł za 200 ml
Bio-Oil słynie w sieci ze świetnego działania, dzięki któremu możliwe jest zmniejszenie blizn, rozjaśnienie ich, a także zmniejszenie rozstępów. Bogaty skład pełen olejków, witamin i innych korzystnych substancji sprawia, że preparat doskonale nawilża skórę i pobudza ją do produkcji kolagenu – przez co skutecznie przeciwdziała pojawieniu się rozstępów. Zawiera jednak witaminę A – retinol – a więc nie powinien być stosowany przynajmniej w pierwszym trymestrze ciąży (tak też zaleca producent – informuje, że produkt może być stosowany od 4 miesiąca ciąży).
7. BABYDREAM Mamas – lotion do ciała dla kobiet w ciąży
Cena: ok. 13 zł za 250 ml
Lotion polecany przez ogromną liczbę kobiet na forach internetowych. Zachwalany za bardzo niską cenę, świetną konsystencję i doskonałe działanie. Rzeczywiście, jego skład jest zaskakujący, jak na tak niską cenę: jest pełny olejków pielęgnacyjnych, witamin i składników, które pobudzą produkcję kolagenu w skórze i zwiększają jej elastyczność. Według wielu opinii nie tylko zapobiega powstawaniu rozstępów w ciąży, ale także zmniejsza istniejące. Nie zawiera sztucznych substancji konserwujących i barwników, a także retinolu – może być bezpiecznie stosowaniu już od pierwszego dnia ciąży.
8. Pharmaceris M Foliacti, krem zapobiegający rozstępom wzmacniający strukturę skóry
Cena: ok. 35 zł za 150 ml
To dermokosmetyk o składzie nieco innym, niż większość produktów na rozstępy w ciąży, ponieważ bazuje na kwasie foliowym – a ten przyspiesza m.in. produkcję kolagenu i elastyny, co ma kluczowe znaczenie w zapobieganiu rozstępom w ciąży i ich zmniejszaniu. Zawiera ponadto fitokompleks i hamuje proces odkładania się tkanki tłuszczowej – regularne stosowanie może dać doskonałe rezultaty, co potwierdza wiele opinii na forach internetowych. Producent rekomenduje krem do stosowania od 4 miesiąca ciąży.
Po porodzie – jak usunąć rozstępy, gdy kremy nie działają?
Niestety, gdy kremy nie działają, pozostają nam tylko zabiegi medycyny estetycznej lub kilka sposobów domowych – można je stosować dopiero po ciąży. Do wyboru z zabiegów medycyny estetycznej wykonywanych w salonie mamy m.in.: zabiegi z osoczem bogatopłytkowym, mikrodermabrazję, mezoterapię, terapię laserową, peelingi chemiczne, lipotransfer. Spośród domowych sposobów na istniejące rozstępy można wymienić: body wrapping (działa na cellulit i rozstępy, o ile jest powtarzany – 10-15 razy), złuszczające peelingi (ale stosowane regularnie), peelingowanie-szczotkowanie skóry na sucho, masowanie jej specjalnym rollerem domowym. Oprócz tego niezbędne są aktywności fizyczne i zdrowa, lekkostrawna dieta bogata w minerały, witaminy i błonnik. W usuwaniu cellulitu i rozstępów oraz zwiększaniu elastyczności skóry po porodzie, zbawienne okazuje się także nawadnianie organizmu – warto wypijać 2 litry wody na dobę.
Bibliografia
- Błaszczyk-Kostanecka M., Wolska H., Dermatologia w praktyce, Warszawa 2005.
- Klonowska J., Rozstępy – profilaktyka i kosmetologiczne metody redukcji.
- Legan A., Dziewięć miesięcy próby – jak dbać o ciał o w czasie ciąży, Medycyna Estetyczna i Anti-Aging, 1, 2009, 16-19.
- Zuralska-Lazar A., Problemy młodej mamy – niwelowanie rozstępów – część I, Beauty Forum, 1-2, 2013, 20-23.
- Zuralska-Lazar A., Problemy młodej mamy – niwelowanie rozstępów – część II, Beauty Forum, 3, 2013, 17-19.
- Kaczmarczyk D., Pielęgnacja skóry i włosów u kobiet w czasie ciąży oraz laktacji, Kosmetologia Estetyczna, 3(1), 2012, 177-181.
- Urtnowska K., Przegląd wybranych kosmetyków dla kobiet w ciąży i po porodzie dostępnych w drogeriach, Kosmetologia Estetyczna 26, 4, s. 483-489.