Czym są hemoroidy?
Hemoroidy (inaczej żylaki odbytu) to wstydliwy, uciążliwy problem wielu osób. Stanowią naturalne struktury naczyniowe w kanale odbytu, których zadaniem jest wsparcie dla funkcjonowania zwieracza (pełnią zatem ważną rolę w wypróżnianiu się oraz zabezpieczają przed niekontrolowanym popuszczaniem kału). Wyróżnia się hemoroidy wewnętrzne i hemoroidy zewnętrzne.
Hemoroidy wypełniają się krwią, gdy kanał odbytu jest opróżniony i zmniejszają się podczas defekacji. Jeśli stają się powiększone przewlekle, powodują ból, dyskomfort, świąd, a gdy pękną - krwawienie. Krwawienie z odbytu może jednak powodować także o wiele poważniejsze schorzenie niż guzki krwawnicze - to objaw m.in. raka jelita grubego, dlatego w przypadku zauważenia krwi na papierze toaletowym lub w stolcu, powinniśmy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem rodzinnym lub proktologiem.
W przypadku przewlekłego powiększenia hemoroidów i powodowania przez nie dyskomfortu, mówimy o chorobie hemoroidalnej. Same hemoroidy natomiast występują naturalnie u każdego i nie są widoczne oraz nie powodują objawów. Jeśli są zmienione chorobowo, początkowo powodują okresowe dolegliwości, takie jak ból, uczucie wilgoci w okolicy odbytu czy nieprzyjemny świąd i pieczenie. Gdy choroba nie będzie leczona i zbagatelizujemy pierwsze objawy, może rozwinąć się stan zapalny guzków krwawniczych, a wtedy objawy są już bardziej dotkliwe (pojawia się m.in. krwawienie podczas silnego parcia).
Hemoroidy to, wbrew powszechnej opinii, domena nie tylko osób starszych, ale i młodych - mogą bowiem pojawić się w każdym wieku. Pojawiają się np. u 20% kobiet w ciąży i po porodzie (zwłaszcza długotrwałe parcie może powodować znaczny wzrost ciśnienia w odbytniczych splotach żylnych), a także u osób, które prowadzą siedzący tryb życia lub miewają zaparcia.
Jakie są przyczyny powstawania hemoroidów?
Do głównych przyczyn rozwoju guzków krwawniczych zalicza się:
- nadwagę i otyłość,
- zaparcia,
- nieprawidłową dietę,
- siedzący tryb życia,
- ciążę i poród siłami natury,
- narażenie na przewlekły stres,
- menopauzę.
Domowe sposoby na hemoroidy
Powiększone hemoroidy mogą utrudnić codzienne funkcjonowanie. Ból odbytu, świąd, pieczenie - te objawy, o ile będą odpowiednio szybko wykryte - można usunąć, stosując odpowiednie metody leczenia, także domowe. Warto je poznać, aby uniknąć poważniejszych metod walki z żylakami odbytu, takimi jak interwencja chirurgiczna oraz skutecznie złagodzić objawy żylaków odbytu. Pamiętajcie jednak, że w przypadku wystąpienia niepokojących symptomów, warto udać się do proktologa, aby postawił trafną diagnozę i zaproponował odpowiednie leczenie.
1. Naturalne sposoby na hemoroidy – higiena
Odpowiednia higiena jest niezwykle ważna dla zapobiegania rozwojowi żylaków odbytu. Jej utrzymanie nie tylko uchroni nas przed kolejny podrażnieniami, ale i złagodzi takie objawy, jak świąd czy stan zapalny. Do codziennego mycia poleca się stosowanie wody z szarym mydłem (np. Biały Jeleń) albo delikatnym płynem do okolic intymnych. Należy ponadto po każdym wypróżnieniu użyć nawilżanego papieru toaletowego lub nawilżanych chusteczek dla niemowląt (ale ważne, aby były hipoalergiczne, o jak najprostszym składzie, np. Water Wipes, Aqua Wipes itd.).
2. Naturalne sposoby na hemoroidy – nasiadówki
Nasiadówki w ciepłej wodzie - najlepiej z dodatkiem odwaru z kory dęby, nadmanganianem potasu czy rumiankiem, kasztanowcem, szałwią czy krwawnikiem, to skuteczny domowy sposób na hemoroidy. Nasiadówki powinno się wykonywać w wodzie o temperaturze 40 stopni Celsjusza przez ok. 10 minut. Mają działanie poprawiające przepływ krwi, przeciwzapalne i ściągające, a także odkażające (szczególnie przy wykorzystaniu kory dęby - ta dodatkowo uszczelnia naczynia krwionośne). Takie kąpiele dodatkowo łagodzą pieczenie odbytu. Jeśli natomiast zastosujemy ciepłe kąpiele z dodatkiem olejków (np. olejek lawendowy czy rozmarynowy), uzyskamy także działanie zmniejszające obrzęk oraz przeciwbólowe.
Co ważne, kąpiele nie muszą być wykonywane w ciepłej wodzie - niektórzy stosują podczas większych dolegliwości bólowych kilkusekundowe nasiadówki z zimnej wody.
3. Naturalne sposoby na hemoroidy – ziołowe napary
Prostym sposobem jest stosowanie ziołowych naparów - ale jeśli przyjmujemy leki lub cierpimy na choroby przewlekłe, należy skonsultować się z lekarzem, gdyż zioła wchodzą w wiele interakcji. Większość ziół jest ponadto niedozwolonych w ciąży. Jeśli jednak nie mamy przeciwwskazań, możemy zacząć kurację ziołowymi herbatami na hemoroidy, a należą do nich np.:
- herbatka z piołunu,
- herbatka z pokrzywy,
- herbatka ze skrzypu,
- herbatka z czarnego bzu,
- herbatka z babki lancetowatej.
Do herbaty można dodać - po zaparzeniu przez ok. 10 minut - wyciśnięty ząbek czosnku.
4. Naturalne sposoby na hemoroidy – miód
Miód posiada właściwości bakteriobójcze i przeciwzapalne, dlatego też poleca się go jako naturalny środek do smarowania okolic odbytu, jeśli odczuwamy ból i dyskomfort związany z żylakami w tym miejscu. Miód nakładamy na skórę na ok. 10 minut, po czym spłukujemy ciepłą wodą.
5. Naturalne sposoby na hemoroidy – czosnek
Czosnek zawiera aminokwas allinę, który przekształca się w allicynę, gdy zostanie uszkodzona jego struktura - wówczas działa przeciwzapalnie. Jest zatem polecany do stosowania w postaci czopka. Ząbek czosnku należy obrać i umieścić w odbycie, pozostawiając na kilka minut. Po tym czasie wyciągamy go i bierzemy ciepłą kąpiel, aby usunąć resztki czosnku.
6. Naturalne sposoby na hemoroidy – ziemniak
Podobnie stosuje się ziemniaki. Należy obrać surowego ziemniaka i wyciąć z niego czopek wielkości małego palca, a następnie włożyć do odbytu na noc. Ziemniak pomaga szczególnie w łagodzeniu bólu oraz niwelowaniu podkrwawiania z hemoroidów.
7. Naturalne sposoby na hemoroidy – zimne okłady
Zimne okłady łagodzą obrzęk i stan zapalny oraz działają przeciwbólowo. Ułatwiają ponadto wypróżnianie Okłady z lodu powinny być jednak stosowane rozsądnie - nie można przykładać lodu bezpośrednio do skóry lub błony śluzowej odbytu, gdyż może się to skończyć odmrożeniem. Lód należy owinąć czystym ręcznikiem papierowym lub gazą.
8. Naturalne sposoby na hemoroidy – przemywanie
Częste przemywanie nasączonym wacikiem lub chusteczką, to skuteczna metoda na przyspieszenie leczenia i zmniejszenie dokuczliwych symptomów. Chusteczkę nasączamy w naparze z rumianku, nagietka, aloesu lub skrzypu.
9. Naturalne sposoby na hemoroidy – dieta
Odpowiednia dieta to ważny element leczenia choroby. Powinna być bogata w warzywa i owoce, a także produkty zbożowe pełnoziarniste, obfitujące w błonnik - taka dieta zapobiega bowiem zaparciom, które nasilają objawy choroby i powodują jej dalszy rozwój. Należy jednak ograniczyć produkty wzdymające, tłuszcze zwierzęce, ostre przyprawy, słodycze, kawę czy alkohol. Dieta przy hemoroidach powinna być urozmaicona o suszone owoce oraz surowych warzywa i owoce. Konieczne jest przy tym picie dużych ilości wody - przynajmniej 2 l dziennie.
10. Naturalne sposoby na hemoroidy – aktywność fizyczna
Nie powinniśmy uprawiać sportów siłowych czy dźwigać ciężkie przedmioty, natomiast wskazana jest umiarkowana, regularna aktywność fizyczna. Najlepsze będą spacery, pływanie, jogging czy gimnastyka. Regularne ćwiczenia zapobiegają zaparciom i poprawiają krążenie krwi. Należy jednak wystrzegać się sportów, które przyczyniają się do rozwoju guzków krwawniczych, takich jak jazda na rowerze, jazda konna, podnoszenie ciężarów.
11. Naturalne sposoby na hemoroidy – ziołowe suplementy
Zioła oraz suplementy je zawierające, dedykowane typowo dla osób z hemoroidami, zmniejszają stan zapalny i podrażnienia, wpływają na szybszą regenerację tkanek, działają ściągająco i antybakteryjnie. Do stosowania wewnętrznego można wybrać gotowe mieszanki ziół do picia lub mieszanki ekstraktów ziołowych w postaci suplementu. Jakie zioła są najbardziej polecane? Dobrze sprawdzą się preparaty mające w składzie nasiona babki jajowatej, babki płesznik albo lnu. Takie zioła dobrze absorbują wodę z przewodu pokarmowego, przez co proces wypróżniania się jest bardzie regularny. Można także spożywać olej lniany lub olej z rokitnika w celu wzmocnienia błon śluzowych układu wydalniczego - olejem można ponadto smarować okolice odbytu.
12. Naturalne sposoby na hemoroidy – maści, żele i czopki bez recepty
Jeśli właściwa higiena i dieta, a także inne metody nie dały efektów, możemy spróbować sięgnąć po maści, żele i czopki z apteki bez recepty o działaniu znieczulającym, przeciwzapalnym, przeciwbakteryjnym lub ułatwiającym wypróżnienie. Preparaty te pomagają zmniejszyć dolegliwości powodowane przez guzki krwawnicze, takie jak ból czy swędzenie oraz wzmacniają naczynia krwionośne. Dzięki temu skóra będzie się lepiej goić i unikniemy rozwoju choroby. Większość preparatów naturalnych wykorzystywanych w leczeniu, bazuje na wyciągach roślinnych z kory dębu, kasztanowca, nagietka lub balsamu peruwiańskiego. Jeśli naturalne substancje nie są skuteczne w łagodzeniu bólu, można spróbować jeszcze preparatów zawierających lidokainę. W przypadku nasilenia objawów hemoroidów lub nieskuteczności stosowanych metod, należy udać się do lekarza - być może konieczna będzie terapia inną maści zawierającą np. diosminę, hydrokortyzon czy antybiotyk.
Czy domowe sposoby są skuteczne w leczeniu hemoroidów?
Bardzo często domowe sposoby na hemoroidy są skuteczne w ich leczeniu - szczególnie dotyczy to wczesnych stadiów rozwoju, czyli gdy guzki krwawnicze są w I lub II stopniu zaawansowania choroby hemoroidalnej. W przypadku III i IV stopnia zaawansowania choroby, zalecane jest wdrożenie specjalistycznych metod leczenia hemoroidów, m.in. zabiegu chirurgicznego, podczas którego hemoroidy wypadające poza odbyt są usuwane. Możliwe jest wówczas także usunięcie hemoroidów, których nie da się ponownie wprowadzić do odbytu.
Nie warto jednak czekać na rozwój choroby, tylko skorzystać z domowych metod - te bardzo często okazują się wystarczające i hemoroidy przestają być problemem. Jeszcze lepiej, jeśli będziemy stosować odpowiednią profilaktykę. Wystarczy wdrożyć kilka prostych zasad w codzienny tryb życia:
- dbaj o regularną aktywność fizyczną,
- unikaj długotrwałego siedzenia,
- utrzymuj prawidłową masę ciała,
- nie wstrzymuj stolca,
- dbaj o zapobieganie zatwardzeniom z pomocą odpowiedniej diety i nawodnienia,
- dbaj o prawidłową higienę.
Jeśli mimo zastosowanych metod domowych nie widać poprawy lub objawy hemoroidów się nasilają, konieczna jest wizyta u lekarza.
