Endometrioza – co to za choroba?
Endometrioza to poważna choroba ginekologiczna, dotykająca ogromną liczbę kobiet na całym świecie. Szacuje się, że dotyczy co 10 z nas! Może się rozwinąć w różnym wieku, jednak najczęściej jest diagnozowana między 25 a 35 rokiem życia. Nie ma jednak znaczenia masa ciała – endometrioza dotyczy zarówno kobiet szczupłych, jak i otyłych. Może się pojawić zarówno u nastolatki, jak i u kobiety po menopauzie. Nie jest z pewnością choroba „wybredna”.
Statystycznie jest to jedna z najczęstszych przyczyn niepłodności. Szacuje się, że choruje na nią co 3 kobieta mająca problemy z zajściem w ciążę, a aż w 96% przypadków jest powodem obniżenia płodności lub całkowitej niepłodności. Niestety endometrioza jest diagnozowana zwykle na etapie, gdy stopień zaawansowania jest wysoki i choroba zdążyła już poczynić poważne zmiany w organizmie – np. w budowie anatomicznej narządów. Często mija wiele lat, zanim kobieta dostanie szansę na poprawę komfortu życia i poprawę zdrowia.
Endometrioza – objawy
Endometrioza polega na tworzeniu się ognisk endometrialnych poza jamą macicy – na różnych organach i narządach. Ich lokalizacja może być różna, co dodatkowo utrudnia diagnostykę choroby. Poza jamą macicy może pojawić się na jajnikach, w jajowodach, moczowodach, pęcherzu moczowym, w jamie otrzewnej, jelitach czy nawet płucach. Tkanka ta reaguje na zmiany hormonalne, a także może rozrastać się i naciekać coraz dalej. Powoduje poważną, przewlekłą reakcję zapalną, której konsekwencją są rozmaite objawy – często sugerujące całkowicie inną chorobę.
1. Objawy psychiczne
W endometriozie obserwuje się u niektórych kobiet objawy psychiczne. Funkcjonowanie z tą chorobą jest bardzo trudne: wpływa nie tylko na pracę organizmu, ale i pozostawia znak w psychice, źle wpływając na samopoczucie. Często pojawiają się zaburzenia lękowe (głównie lęk o swoje zdrowie i życie), gdyż objawy endometriozy są tak różne, że podejrzewa się wiele chorób, w tym nowotwory – nic więc dziwnego, że osoba chora doświadcza wielu obaw o swoje zdrowie. Schorzenie to może rozwinąć się nawet do depresji – co może również wynikać z bólu, który jest trudny do zniesienia i zaakceptowania. Kobiecie chorej na endometriozę nierzadko stale towarzyszy strach, smutek, niepokój, niskie poczucie własnej wartości, a nawet wściekłość i gniew. Objawy psychiczne nasilają się, gdy dodatkowo stwierdzono u pacjentki niepłodność, co jest bardzo częste przy endometriozie.
2. Objawy jelitowe
Endometrioza bardzo często daje objawy charakterystyczne dla schorzeń układu pokarmowego. Mogą wystąpić np. objawy jelitowe, takie jak biegunki, zaparcia, ból przy wypróżnianiu – to bardzo częste symptomy rozpoznawane u kobiet z endometriozą, zatem warto o nich powiedzieć lekarzowi. Niepokoić powinien także ból zlokalizowany w jelitach, który nasila się podczas trwania miesiączki. Endometrioza może także powodować krwawienia z odbytu (ponieważ złuszcza się tkanka). Objawy jelitowe manifestują się także wzdęciami i niestrawnością. Nie są one oczywiste i często wskazują na inne choroby – np. na zespół jelita drażliwego czy wrzody, jednak przy ich wystąpieniu warto również wziąć pod uwagę możliwość rozwoju endometriozy.
3. Objawy bólowe
W przebiegu endometriozy szczególnym objawem jest ból, który jest niemal nie do zniesienia lub ma charakter przewlekły. Ból towarzyszy m.in. procesowi tworzenia się zrostów powodowanych przez endometriozę (a te są efektem stanu zapalnego) czy naciekaniu ognisk endometriozy na włókna nerwowe. Ból może być też wynikiem odkładania się składników morfotycznych krwi w ogniskach endometrialnych.
Objawy bólowe bywają bardzo dokuczliwe i powodują znaczne obniżenie jakości życia - zwłaszcza w trakcie miesiączek czy owulacji (ale nie jest to regułą, ponieważ ból może pojawić się w każdej fazie cyklu). Często ból promieniu do pachwin, sromu i odbytu. Dolegliwości bólowe są także często odczuwane podczas oddawania moczu i/lub podczas stosunku seksualnego (lub niedługo po nim).
4. Inne objawy
Objawów endometriozy może być więcej, gdyż jest to choroba, która nadal kryje przed nami wiele tajemnic. Jednym z najpoważniejszych w skutkach objawów jest powodowanie bezpłodności (gdy np. występują zrosty uniemożliwiające implantację czy w ogóle przemieszczenie się komórki jajowej do macicy). Innym objawem mogą być też bardzo obfite miesiączki oraz krwawienia lub plamienia między miesiączkami.
