Sok z kiszonych ogórków – co się stanie, gdy będziesz go pić regularnie?

Przez tydzień piła sok z kiszonych ogórków

W ostatnim czasie głośno zrobiło się o pewnej blogerce (Ileana Paules-Bronet), która zrobiła eksperyment: przez siedem dni piła sok z kiszonych ogórków. W jaki sposób? Każdego dnia wypijała po kieliszku wody po ogórkach. Już drugiego dnia eksperymentu, kobieta zauważyła pierwsze efekty: ustąpiły jej miesiączkowe, bolesne skurcze. Kolejnego dnia nie zauważyła natomiast skurczów mięśni, mimo intensywnych treningów – przypisuje to piciu soku z ogórków. Pod koniec eksperymentu kobieta uznała, że woda po kiszonych ogórkach zniwelowała m.in. problem nieświeżego oddechu, a także skurcze mięśni, które miewała wcześniej. Nie dostrzegła natomiast żadnych skutków ubocznych. Blogerka stwierdziła, że zastąpi od tej pory zwykłe izotoniki sokiem z kiszonych ogórków.

Zauważone przez blogerkę efekty w postaci łagodzenia bólu miesiączkowego czy skurczów mięśni nie są udowodnione naukowo – ale mogą być wstępem do zastanowienia się nad takim działaniem wody po ogórkach kiszonych.

Przejdźmy teraz to informacji, które potwierdza nauka: jak działa regularne picie soku z kiszonych ogórków? Jakie daje efekty? Czy są przeciwwskazania? Sprawdzamy.

Czy sok z kiszonych ogórków jest zdrowy?

Kiszone ogórki goszczą na naszych stołach jako dodatek do wielu potraw. Proces kiszenia z kolei, to jedna z najstarszych metod konserwacji – powstaje wówczas sok, a ten – jak dzisiaj wiemy – wykazuje wiele właściwości leczniczych i prozdrowotnych. To również napój korzystny nie tylko dla zdrowia, ale i urody. Wspiera ponadto funkcjonowanie całego organizmu. Dlaczego tak się dzieje? Świeże ogórki zawierają duże ilości wody i są warzywami o niskiej trwałości przechowalniczej – z tego powodu poddaje się je procesowi kiszenia (fermentacji mlekowej). Podczas tego procesu dochodzi do przekształcenia się węglowodanów do kwasu mlekowego, za pomocą bakterii fermentacji mlekowej Lactobacillus. Proces kiszenia zmienia skład chemiczny ogórków: zawierają one po ukiszeniu więcej kwasu mlekowego, witamin z grupy B, a także soku oraz mniejsze ilości potasu i witaminy C. Kiszone ogórki są dodatkowo cennym źródłem przeciwutleniaczy.

Poza tym, że ogórki zyskują na wartości, również woda, w których odbywa się kiszenie, zostaje wzbogacona o wiele walorów. Staje się ona źródłem kwasu mlekowego, który m.i. wspiera utrzymywanie flory bakteryjnej jelit w odpowiedniej formie. Sok z ogórków kiszonych zawiera ponadto liczne minerały, witaminy i inne wartościowe związki, np.:

• witaminy z grupy B,
• witaminę A,
• witaminę E,
• witaminę C,
• cynk,
• potas,
• magnez,
• wapń,
• sód,
• fosfor,
• bakterie probiotyczne Lactobacillus.

Z poniższego filmu dowiecie się, dlaczego warto jeść kiszonki, co tłumaczy dietetyczka kliniczna Kamila Lipowicz.

Szczególnie cenne bakterie probiotyczne w wodzie z kiszonek

Szczególnym atutem kiszonek oraz wody po nich, są bakterie probiotyczne Lactobacillus. Dlaczego zwracamy na to uwagę? Okazuje się, że bakterie te stanowią ogromny potencjał dla regulowania wielu funkcji naszego organizmu. Jak zaznacza dr n. med. Dominika Wnęk (dietetyk) dla portalu Medycyna Praktyczna:

„Produkty poddane kiszeniu – obok fermentowanych produktów mlecznych – są źródłem korzystnej mikroflory (bakterii probiotycznych). Jak wskazują badania, bakterie probiotyczne sprzyjają zwiększeniu pozytywnej mikroflory jelitowej, uniemożliwiając rozwój bakteriom patogennym. Na przykład niektóre bakterie probiotyczne mogą skracać czas trwania biegunki w ostrym nieżycie żołądkowo-jelitowym u dzieci oraz zmniejszają ryzyko wystąpienia biegunki poantybiotykowej. Mogą też zmniejszać nasilenie objawów zespołu jelita drażliwego i choć dane są obiecujące, to ta kwestia wymaga dalszych badań. Ponadto niektóre szczepy probiotyczne mogą działać przeciwnowotworowo, co potwierdzono w badaniach na zwierzętach.”

Bakterie fermentacji mlekowej obniżają m.in. poziom pH – stwarza to korzystne warunki do rozwoju naturalnej mikroflory jelitowej. Usuwają także zbędne produkty przemiany materii, wzmacniają odporność, rozwiązują problem wzdęć, a także przekształcają prowitaminy w witaminy. Takie właściwości bezpośrednio wpływają na lepszą pracę jelita grubego – a to jest remedium m.in. na zaparcia, a także obniża ryzyko rozwoju raka jelita grubego. Ponadto sugeruje się, że sok z ogórków może wpływać na opóźnienie rozwoju raka żołądka – jednakże taka teza wymaga jeszcze potwierdzenia w wielu badaniach naukowych.

Eksperci zalecają picie wody z ogórków szczególnie osobom po kuracji antybiotykowej – gdyż antybiotyki zaburzają mikroflorę jelitową i funkcjonowanie przewodu pokarmowego. To bardzo ważne, gdyż jelita odgrywają ogromną rolę w naszym organizmie: jeśli nie działają prawidłowo, mogą rozwijać się liczne choroby wielu narządów i układów. Woda z kiszonych ogórków przywraca równowagę w jelitach i wspomaga ich funkcjonowanie.

Właściwości kiszonek na organizm zachwalali ponadto już nasi przodkowie. Już w Starożytności zalecano picie kwasu z ogórków na różne dolegliwości – np. Arystoteles polecał pić wodę z ogórków kiszonych jako środek na potencję, natomiast Juliusz Cezar – na poprawę funkcji umysłowych.

Ile pić dziennie wody po kiszonych ogórkach?

Sok z kiszonych ogórków zaleca się pić codziennie w ilości ok. 200 ml. Warto jednak skonsultować ze swoim lekarzem decyzję rozpoczęcia takiej kuracji – szczególnie jeśli cierpimy na choroby przewlekłe lub przyjmujemy leki.

Na co pomaga sok z kiszonych ogórków?

W wywiadzie z Bożeną Janicką – prezeską Porozumienia Pracodawców Ochrony Zdrowia – dla portalu Termedia, rozmówczyni wymienia szereg korzyści, jakie daje spożywanie kiszonek – w tym także picie soku z kiszonych ogórków:

„Oprócz walorów smakowych ogórki kiszone to bogate źródło wartości odżywczych, witamin i naturalny probiotyk, wspomagający oczyszczanie organizmu z toksyn oraz wzmacniający układ odpornościowy (…) Dzięki zawartości bakterii kwasu mlekowego stają się naturalnym probiotykiem, czyli pozytywnie wpływają na pracę przewodu pokarmowego i jelit. Wspomagają trawienie i wchłanianie (sprzyjają lepszemu przyswajaniu substancji odżywczych), oczyszczają organizm z toksyn i metali ciężkich, wzmacniają odporność organizmu.” - wymienia Bożena Janicka.

Dodaje także, że obecny w kiszonkach błonnik zapobiega zaparciom i powoduje uczucie sytości, co docenią osoby odchudzające się. Ogórki kiszone ponadto obniżają poziom cholesterolu oraz zmniejszają ryzyko sercowo-naczyniowe. Są dobre także dla urody: poprawiają stan skóry, włosów i paznokci. Co ciekawe, spożywanie tych produktów wpływa także na sferę emocjonalną: działają bowiem antystresowo i zapobiegają migrenom.

Od dawna sok z ogórków znany jest także jako środek na kaca, gdyż skutecznie nawadnia organizm i przywraca równowagę elektrolitową. Napój też może być stosowany na zgagę, a po treningu z kolei zapobiega wystąpieniu zakwasów. Zaleca się go także na skurcze. Natomiast ze względu na zawartość bakterii probiotycznych i witaminy C, sok z kiszonych ogórków wzmacnia odporność.

Jakie jeszcze działanie ma sok z kiszonych ogórków? Wymienia się m.in.:

• korzystny wpływ na włosy, skórę i paznokcie – dzięki zawartości wielu witamin i minerałów, sok z kiszonych ogórków widocznie poprawia stan skóry, włosów i paznokci;
• wspomaganie odchudzania – kiszone ogórki oraz sok z nich, korzystnie wpływają na pracę układu pokarmowego (przyspieszają metabolizm i zwiększają przyswajanie składników odżywczych), regulują poziom cukru we krwi, wspomagają usuwanie szkodliwych toksyn i pozbywanie się wody z organizmu oraz niwelują obrzęki; sok z kiszonych ogórków ułatwia trawienie białek, tłuszczów i węglowodanów;
• wzmacnianie odporności – za sprawą witaminy C, która chroni nas przed działaniem wolnych rodników, a także witaminy B, która reguluje metabolizm, wspomaga trawienie, zapobiega niedokrwistości; ponadto zawarte w soku z ogórków bakterie probiotyczne odpowiadają za zdrowie jelit (a zdrowe jelita to zdrowy organizm); sok z kiszonych ogórków zawiera także wiele minerałów, które wspierają układ odpornościowy i nerwowy (wapń, magnez, potas, żelazo);
• regulowanie gospodarki elektrolitowej – sok z kiszonych ogórków może być alternatywą dla napojów izotonicznych, gdyż jego skład świetnie wpływa na równowagę elektrolityczną, dostarczając potasu i sodu, które zostały utracone m.in. po silnym wysiłku fizycznym;
• wspomaganie leczenia depresji i stanów lękowych – spożywanie wody po ogórkach kiszonych może zwiększyć produkcję neuroprzekaźników GABA, które powodują efekty podobne do działania leków przeciwlękowych – tak sądzą naukowcy z University of Maryland i College of William & Mary in Virginia.

Przeciwwskazania do picia soku z kiszonych ogórków

Mimo że sok z kiszonych ogórków wykazuje szereg dobroczynnych właściwości, niestety nie mogą po niego sięgać wszyscy, ze względu na dużą zawartość sodu (soli). Nie powinny po niego sięgać osoby borykające się z nadciśnieniem oraz niewydolnością nerek. Ponadto ogórki kiszone i kwas z nich są niewskazane przy diecie lekkostrawnej oraz problemach układu pokarmowego, takich jak wrzody, nadżerki czy nadkwasota. Ponadto na wodę z ogórków powinny uważać osoby z nietolerancją histaminy.

Jakie wybrać ogórki do kiszenia?

Aby cieszyć się dobroczynnymi właściwościami ogórków kiszonych i wody po nich, możesz kupić gotowe przetwory w sklepie, jednakże najzdrowsze są te przyrządzone samodzielnie – mamy pewność, że w produkcie nie znajdą się zbędne chemiczne konserwanty, ocet (ocet jest dodawany zwykle do ogórków kwaszonych, aby przyspieszyć fermentację) czy inne dodatki, które mogłyby zniszczyć pałeczki kwasu mlekowego. Najlepsze do kiszenia będą ogórki gruntowe. Do zakiszenia ich potrzebujemy jeszcze wody oraz przypraw, np. kopru, chrzanu, gorczycy oraz czosnku.

Sok z kiszonych ogórków – jak można wykorzystać?

Sok z kiszonych ogórków można pić w czystej postaci, ale też dodawać do różnych potraw czy kiszenia innych warzyw – np. dodając kilka łyżek soku do świeżej zalewy, aby przyspieszyć roces kiszenia. Sok z kiszonych ogórków świetnie nadaje się także do zakwasu na barszcz biały, jako baza do wielu koktajli czy dodatek do różnych zup – dla wzmocnienia smaku. Sok z kiszonych ogórków można też dodać do kefiru, mięs, sosów i dipów do sałatek. Sokiem z ogórków można też marynować śledzie! Woda po ogórka nadaje się ponadto do letnich, orzeźwiających zup typu chłodnik – podajemy przykładowy przepis poniżej.

Składniki: szklanka wody z kiszonych ogórków, 500 ml kefiru, 250 ml kwaśnej śmietany, 2 buraki z liśćmi, 2 świeże ogórki, szczypiorek, koperek, 2 jajka na twardo, sól, pieprz.

Przygotowanie: burkami myjemy i kroimy z liśćmi w kostkę, następnie zalewamy wodą i gotujemy do miękkości. W tym czasie obieramy ogórki i kroimy oraz siekamy koperek i szczypiorek. Zupę studzimy, dodajemy śmietankę, kefir i sok z kiszonych ogórków, a także dodajemy sól i pieprz do smaku. Na koniec wrzucamy pokrojone świeże ogórki, szczypiorek i koperek oraz jajko ugotowane na twardo.

Podsumowanie: dlaczego warto pić sok z kiszonych ogórków?

1. Sok z kiszonych ogórków może wspomagać utratę wagi, jeśli będzie regularnie spożywany. Nie zawiera tłuszczu i cukru, a jest bogaty w wiele cennych substancji poprawiających metabolizm.
2. Sok z kiszonych ogórków obfituje w przeciwutleniacze, które m.in. chronią nas przed nowotworami i wieloma innymi chorobami, a także opóźniają procesy starzenia.
3. Taki napój zawiera zdrowe bakterie probiotyczne, które korzystnie wpływają na florę jelitową, regulując wiele procesów układu pokarmowego oraz immunologicznego.
4. Woda z ogórków ma odświeżające działanie na oddech.
5. Sok z kiszonych ogórków pomaga w regulacji poziomu cukru we krwi – mogą więc go spożywać osoby cierpiące na cukrzycę typu 2, wspomagając farmakoterapię.
6. Sok z ogórków jest bogaty w wiele mikroelementów koniecznych do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, odpornościowego i pokarmowego.
7. Woda z ogórków zawiera kombinację składników, które regulują gospodarkę elektrolitową organizmu. Może stanowić więc zdrowy zamiennik dla sztucznych napojów izotonicznych dla sportowców.
8. Woda z ogórków może poprawiać nastrój i wspomagać leczenie depresji czy stanów lękowych, gdyż zwiększa produkcję neuroprzekaźników GABA – a te powodują efekty podobne do działania leków przeciwlękowych.

Bibliografia

• Krzysztofik B., Drożdż T., Sobol Z. i wsp.: Metody zabezpieczania i utrwalania surowców oraz produktów żywnościowych-studium przypadku. Monografia, Kraków 2015.
• Kostecka A., Ogórki kiszone - naturalny probiotyk, Termedia 2019.
• Ratajczak K. i wsp.; Badania metapopulacyjne wybranych fermentowanych produktów pochodznia roślinnego; Postępy Nauki i Technologii Przemysłu Rolno-Spożywczego 2017 t. 72 nr 3.
• Wnęk D., Produkty kiszone, Medycyna Praktyczna 2018.
• Zaręba D., Ziarno M.: Alternatywne probiotyczne napoje warzywne i owocowe. Bromat. Chem. Toksykol. XLIV, 2011; 2: 160–168.
• Zielińska D., Rzepkowska A., Radawska A., i in., In Vitro Screening of Selected Probiotic Properties of Lactobacillus Strains Isolated from Traditional Fermented Cabbage and Cucumber, „Current Microbiology” 2015, nr 70(2), s. 183-94.
• Włodarek D., Lange E., Kozłowska L., Głąbska D., Dietoterapia, PZWL, Warszawa 2015.
• Sandor Ellix Katz; “Sztuka fermentacji. Praktyczne wskazówki z całego świata na temat procesu kiszenia i fermentacji warzyw, owoców, miodu, ziaren, nabiału, strączków i innych produktów”.