Dni płodne – objawy, metody obliczania, szanse na dziecko

Dni płodne – czym są i jak je obliczyć?

Czym są dni płodne? Według definicji to okres, gdy możliwe jest zapłodnienie stosunkowo dużej oraz nieruchomej komórki jajowej, która powstaje w jajniku w wyniku procesu oogenezy. Komorka jajowa obumiera średnio po 24 godzinach, natomiast dni płodne trwają dłużej, ze względu na dłuższą żywotność plemników, która wynosi 2-5 dni. Podczas standardowego cyklu menstruacyjnego u kobiety, trwającego 28 dni, do owulacji dochodzi ok. 14 dni przed pojawieniem się miesiączki i wówczas dni płodne występują między 10 a 15 dniem cyklu.

W czasie dni płodnych komórka jajowa dojrzewa i dochodzi do jajeczkowania, czyli komórka jajowa opuszcza jajnik – od tego momentu może żyć maksymalnie 24 godziny. Kobieta jest zatem płodna tylko wtedy, gdy następuje jajeczkowanie, czyli kiedy pojawia się komórka jajowa. Do poczęcia może dojść więc tylko w trakcie tych 24 godzin, jednakże dzięki temu, że plemniki mogą przeżyć w środowisku macicy nawet 2-5 dni (a według niektórych źródeł nawet 7), już na 5 dni przed jajeczkowaniem (owulacją – uwolnieniem się komórki jajowej z jajnika) mówimy o dniach płodnych. Ponadto 3-4 dni następujące po owulacji również zaliczają się do dni płodnych. Dni niepłodne natomiast następują od chwili obumarcia komórki jajowej do miesiączki i zwykle okres ten trwa 14 dni.

Powyższy schemat jest tylko orientacyjną wiedzą o okresach płodnych i niepłodnych. Jednakże schemat ten bazuje na konieczności zapamiętania, kiedy mamy miesiączkę i jakiej długości są nasze cykle miesiączkowe. Bardzo ciężko jest przewidzieć miesiączkę, jeśli mamy nieregularne cykle. Ponadto wiele czynników może spowodować rozregulowanie cyklu, np. infekcja, zmiana klimatu, przyjmowanie leków, zaburzenia snu).

Czym jest owulacja?

Owulacja następuje u kobiety w połowie cyklu. Jeśli zatem masz np. 28-dniowy cykl menstruacyjny, owulacja przypada na ok. 14 dzień cyklu – jest to czas, gdy najłatwiej można zajść w ciążę, gdyż wtedy organizm uwalnia komórkę jajową, która to po kontakcie z plemnikiem ulega zapłodnieniu. Tym samym owulację uznaje się jako szczyt cyklu miesiączkowego. Oczywiście nie tylko wtedy można zajść w ciąże, ale owulacja to moment, gdy szanse na dziecko są największe.

Czym jest cykl menstruacyjny?

Aby poprawnie obliczyć, kiedy następują dni płodne, konieczna jest wiedza na temat tego, jak wygląda cykl menstruacyjny u kobiety. Cykl ten jest objawem przemian, jakie zachodzą w organizmie kobiety, z powodu zmian hormonalnych. Objawy te wskazują na kolejne etapy, gdy organizm przygotowuje się do ewentualnego przyjęcia zapłodnionej komórki oraz jej zagnieżdżenia w macicy. Jeśli skrupulatnie obserwujemy nasze ciało, jest duża szansa, że poprawnie obliczymy, kiedy mamy dni płodne.

Cykl menstruacyjny fizjologicznie objawia się krwawieniem z dróg rodnych, co jest spowodowane złuszczaniem się fragmentów błony śluzowej macicy i ich wydalaniem z pochwy. Długość cyklu menstruacyjnego liczony jest od 1. dnia miesiączki (krwawienia) do ostatniego dnia następującego przed kolejną miesiączką. W większości przypadków cykl menstruacyjny trwa 28 dni, jednakże niektóre kobiety mogą mieć cykl trwający np. 21 dni, a inne – 32. dni. Takie odchylenia od normy są całkowicie naturalne i nie stanowią powodu do niepokoju.

Cykl menstruacyjny składa się z czterech faz, które to wiążą się z procesem dojrzewania pęcherzyka jajnikowego oraz ze zmianami hormonalnymi w organizmie kobiety. Wyróżnia się na tej podstawie fazę:

• menstruacji (trwa 4-5 dni),

• folikularną (trwa ok. 9 dni),

• owulacji (trwa 1 dzień),

• oraz lutealną (trwa 14 dni).

Poniższa tabela pokazuje, jakie są cechy charakterystyczne poszczególnych faz cyklu.

W fazie menstruacji spada działanie hormonów i dochodzi do krwawienia miesiączkowego. Faza ta trwa ok. 4 dni. Następnie dochodzi do fazy folikularnej, która trwa ok. 9 dni i podczas niej rośnie stężenie estrogeny. Pod wpływem hormonów rozwija się pęcherzyk Graafa, po czym następuje owulacja trwająca 1 dzień – w tym czasie poziom estrogenu jest najwyższy. Pęka pęcherzyk Graafa i uwalniana jest komórka jajowa, co objawia się m.in. nagłym skokiem temperatury ciała kobiety średnio o pół stopnia. Po uwolnieniu komórki cykl wchodzi w fazę lutealną, gdzie wzrasta poziom progesteronu i następuje rozrost błony śluzowej macicy.

Fazy płodności i niepłodności

Cykl menstruacyjny można także podzielić na tzw. fazy płodności i niepłodności, które przedstawia poniższa tabela.

Faza niepłodności względnej to tzw. faza przedowulacyjna. W kalendarz dni płodnych uznaje się ją jako czas przed owulacją i rozpoczyna się wraz z pierwszym dniem krwawienia miesiączkowego. W tym czasie komórka jajowa dojrzewa, aby w dniu owulacji opuścić pęcherzyk Graafa i wejść w drugą fazę. Teoretycznie podczas tego okresu nie powinno dojść do zapłodnienia, jednak gdy kobieta ma krótki cykl menstruacyjny, a w jej macicy nadal znajdują się plemniki, dni płodne mogą nadejść po okresie szybciej i wówczas może dojść do zapłodnienia. Charakterystyczny dla fazy niepłodności względnej jest lepki śluz, którego ponadto jest stosunkowo niewiele (można odczuwać suchość pochwy podczas stosunku).

Faza płodna to w kalendarzu dni płodnych czas owulacji, czyli uwolnienia komórki jajowej do jajowodu, przy czym uznaje się, że faza ta rozpoczyna się już na 3 dni przed owulacją i trwa jeszcze przynajmniej 2 dni po jej zakończeniu (jeśli mamy długie cykle miesiączkowe, faza płodna jest nieco dłuższa). W tym okresie mamy największe szanse na zapłodnienie. Jeśli komórka jajowa nie będzie zapłodniona w ciągu 24 godzin od uwolnienia, zacznie obumierać. Śluz w fazie płodnej jest przezroczysty i się ciągnie (przypomina nieco surowe białko jajka kurzego). Śluzu jest ponadto więcej (im więcej śluzu, tym teoretycznie większa szansa na zapłodnienie).

Gdy obumiera komórka jajowa, dochodzi do fazy niepłodności bezwzględnej. To okres, w którym komórka jajowa nie może być już zapłodniona. Należy jednak mieć na uwadze, że gdy dojdzie do zbliżenia pod koniec tej fazy, plemniki, które dostaną się do dróg rodnych kobiety mogą przetrwać i doczekać nawet kolejnej fazy, która już może być płodna. W czasie fazy niepłodności bezwzględnej śluzu jest niewiele i ma kolor kremowy.

Dni płodne – metody obliczania

Jakie są metody obliczania dni płodnych? Mamy kilka możliwości – warto je zastosować, jeśli chcemy mieć na bieżąco świadomość na temat tego, w jakiej fazie cyklu jesteśmy i kiedy starać się o dziecko (lub kiedy szczególnie uważać, jeśli nie planujemy zajścia w ciążę). Należy jednak pamiętać, że obliczanie dni płodnych i niepłodnych to sprawa bardzo indywidualna i pomiary mogą zaburzać różne czynniki, jak np. stres, przeziębienie, zmiany życiowe czy zmiana klimatu. Jeśli chcesz zabezpieczyć się przed ciążą, lepiej zastosować skuteczne metody antykoncepcji. Poniższe metody polecane są bardziej w celu wspomagania zajścia w ciążę, niż jej zapobiegania.

1. Metoda termiczna (Holta)

Metoda termiczna opiera się na codziennym mierzeniu temperatury ciała. Istotne jest, aby mierzyć temperaturę zawsze o tej samej porze, zaraz po przebudzeniu i jeszcze będąc w łóżku. Pomiary powinniśmy odnotowywać w notatniku lub specjalnej aplikacji oraz porównywać wyniki do pomiarów wykonanych w innych dniach. Temperatura ciała podczas dni płodnych jest zwykle o 0,2 st. C wyższa niż w pozostałych dniach, a najniższa występuje w czasie od krwawienia do początku owulacji. Od owulacji do pierwszego dnia kolejnej miesiączki temperatura ciała będzie wyższa. O dniach płodnych informuje nas gwałtowny wzrost temperatury. Istotne jest jednak, że metoda ta nie jest skuteczna w przypadku np. infekcji czy narażenia na stres – wtedy również może dochodzić do zmian w temperaturze ciała, niezależnie od faz płodności.

2. Metoda Billingsów

To metoda obliczania dni płodnych na podstawie obserwowania śluzu wydostającego się z pochwy. Śluz u kobiety różni się zarówno konsystencją, kolorem, jak i ilością w poszczególnych fazach. Zaraz po krwawieniu jest go mało, a w momencie, gdy się pojawia, jest lepki. Gdy dochodzi do zwiększenia się jego ilości oraz zmiany konsystencji na bardziej ciągnącą się, występują dni płodne. Śluz jest wtedy przezroczysty i przypomina białko surowego jaja kurzego. Pojawia się zazwyczaj już na 5-6 dni przed owulacją. W kolejnej fazie cyklu śluzu jest już mniej i staje się gęstszy – ma to na celu utrudnienie plemnikom dostanie się do komórki jajowej, aby nie doszło do zapłodnienia.

Jak sprawdzić, jakiego rodzaju mamy śluz? Wystarczy nosić wkładkę higieniczną w bieliźnie lub wziąć czystą chusteczkę i za pomocą palca zebrać śluz z ujścia pochwy, aby następnie umieścić go na chusteczce. Ocenimy dzięki temu zarówno kolor, jak i konsystencję śluzu.

3. Metoda objawowo-termiczna

To metoda będąca połączeniem metody termicznej oraz metody Billingsów, gdyż wykorzystuje zarówno pomiary temperatury ciała, jak w metodzie termicznej, jak i obserwację śluzu z metody Billingsów. Ponadto w metodzie tej bierze się pod uwagę jeszcze dodatkowe objawy, jak np. ból brzucha czy obniżone samopoczucie, co często wiąże się z rozpoczęciem owulacji.

4. Testy owulacyjne

Obecnie mamy do dyspozycji także testy owulacyjne, które są w stanie wykryć gwałtowne wzrosty hormonu LH produkowanego w przysadce mózgowej i stymulującego organizm do owulacji. Jeśli mamy ok. 28-dniowe cykle menstruacyjne, test należy wykonać ok. 10-11 dnia cyklu. Test wykonuje się tak samo, jak test ciążowy – z tym że konieczne jest wykorzystanie porannego moczu. Jeśli wynik jest dodatni, oznacza to, że owulacja może nastąpić w czasie 24-36 godzin.

5. Badanie krwi

Owulację można także wykryć z pomocą badań krwi, a konkretniej, badania poziomu progesteronu. Badanie to umożliwia m.in. potwierdzenie występowania owulacji w danym cyklu (jest to pomocne w przypadku leczenia niepłodności, gdy konieczne jest rozpoznanie przyczyny niemożliwości zajścia w ciążę – tym sposobem można wykluczyć lub potwierdzić występowanie np. cyklów bezowulacyjnych). Badanie wykonuje się w okolicach 21. dni cyklu, jeśli mamy 28-dniowy cykl miesiączkowy. Jeśli natomiast miesiączki nie są regularne, badanie należy wykonać 7-8 dni po uzyskaniu dodatniego wyniku na teście owulacyjnym.

6. Kalendarz dni płodnych

Prostym sposobem oszacowania, kiedy mamy dni płodne (kiedy dochodzi do owulacji) jest stosowanie kalendarzyka dni płodnych, który opiera się na średniej długości cykli menstruacyjnych z ostatnich kilku miesięcy. Na tej podstawie można określić przewidywany termin kolejnej miesiączki. Stosując metodę, należy od uzyskanej średniej długości cyklu odjąć 12, a następnie 4. Przykład:

Jeśli mamy cykl 28-dniowy, odejmujemy od liczby 28 liczbę 12 i uzyskujemy wynik 16. następnie odejmujemy 4 i uzyskujemy wynik 12. Oznacza to, że owulacja może wystąpić między 12 a 16 dniem cyklu.

Metoda ta jest prosta, ale niestety ma wiele wad, gdyż jest duże ryzyko błędu. Cykl menstruacyjny kobiety nie jest bowiem stały i może podlegać wahaniom z wielu przyczyn, np. zmiany diety, narażenia na stres, przeziębienia czy zmiany klimatu. Metoda ta nie powinna być ponadto stosowana w przypadku nieregularnych cykli.

7. Monitoring owulacji

Metodą obliczania dni płodnych może być także monitoring owulacji – niestety jest to metoda, do której przeprowadzania konieczna jest wizyta u ginekologa, gdyż polega na dopochwowym badaniu USG. Badanie to jest bezbolesne i powinno być wykonane w określonych dniach wyznaczanych na podstawie długości cyklu miesięcznego. Zwykle podczas jednego cyklu wykonuje się 3-4 badania. Mają one na celu określić, czy cykl menstruacyjny jest prawidłowy i w jaki sposób przebiega. Sprawdzany jest także wzrost pęcherzyków, m.in. ich ilość i jakość, a także to, czy pękają. Podczas badania lekarz kontroluje również stan błony śluzowej macicy (endometrium), m.in. pod względem jego grubości. Dzięki takiej metodzie możliwe jest dokładne ustalenie dnia owulacji (a więc i dni płodnych). Pierwsze badanie wykonuje się zazwyczaj 5. dnia cyklu. Monitoring owulacji stosuje się raczej w przypadku leczenia niepłodności, a nie w standardowym planowaniu ciąży, gdy para dopiero zaczyna starania o dziecko.

Po terminie owulacji lekarz weryfikuje, czy miała ona miejsce, a może to stwierdzić m.in. na podstawie obecności ciałka żółtego w jajniku. Monitoring owulacji pozwala trafnie zweryfikować ewentualne problemy z zajściem w ciążę.

8. Kalkulator dni płodnych

W Internecie możemy znaleźć tzw. kalkulatory dni płodnych. Są bardzo łatwe w użytkowaniu i mogą stanowić jedną z metoda obliczania dni płodnych. Ułatwiają ustalenie, kiedy może mieć miejsce najbliższa owulacja, kiedy będą dni płodne, a kiedy niepłodne. Niestety kalkulator dni płodnych ma swoje ograniczenia, gdyż to, kiedy kobieta jest płodna, warunkuje wiele czynników indywidualnych. Kalkulator może zatem stanowić pomoc w obliczaniu dni płodnych, a nie być traktowany jako wyznacznik terminu owulacji. Warto przy jego stosowaniu brać pod uwagę inne metody obliczania dni płodnych, np. pomiary temperatury ciała czy obserwację śluzu.

Aby skorzystać z kalkulatora dni płodnych, wystarczy znać termin swojej ostatniej miesiączki (pierwszy dzień) oraz przeciętną długość naszego cyklu (w tym celu warto przez kilka miesięcy prowadzić kalendarzyk menstruacyjny). Jeśli przykładowo pierwszy dzień ostatniej miesiączki to 1 styczeń 2022, a średni czas naszego cyklu menstruacyjnego wynosi 28 dni, to kalkulator dni płodnych pokaże nam następujące wyniki:

• początek dni płodnych – od 10 stycznia,

• koniec dni płodnych – 18 styczeń,

• najlepszy czas na zajście w ciążę – 14 styczeń,

• termin następnej miesiączki – 29 styczeń.

Okres dni płodnych, według takiego kalkulatora, trwa ok. 8 dni. Jeśli zatem mamy miesiączkę trwającą np. 6 dni, to dni płodne mamy teoretycznie już 2 dni od jej zakończenia. Jednakże, jak wspomniałam, kalkulator przedstawia jedynie orientacyjny czas owulacji i dni płodnych i wiele czynników może wpłynąć na ostateczne wyniki.

Objawy owulacji, czyli jak rozpoznać dni płodne?

Dni płodne można zaobserwować na podstawie objawów, jakie daje ciało kobiety, m.in. jeśli chodzi o zmianę śluzu czy temperatury ciała. Nie zawsze jednak kobiety odczuwają owulację. Aby nie przegapić dni płodnych, konieczna jest skrupulatna obserwacja ciała, gdyż daje ono szereg innych objawów. Niektóre z nich można zauważyć gołym okiem, ale niektóre są bardzo nieoczywiste. Objawami dni płodnych mogą być np. bóle owulacyjne, wrażliwość piersi, zmiany na skórze, zmiany nastroju, zmiany śluzu, większa ochota na seks (zwiększone libido). Gdy dni płodne ustępują, objawy również. Poniżej przedstawiam kilka sposobów na to, jak rozpoznać dni płodne na podstawie kilku charakterystycznych objawów.

Śluz podczas dni płodnych

Gdy skończy się miesiączka, szyjka macicy zaczyna się „czopować” korkiem utworzonym z gęstego śluzu. W następnych dnia dojrzewa komórka jajowa i dochodzi do zwiększenia poziomu estrogenu, co powoduje zwiększone wytwarzanie śluzu. Gdy mamy dni niepłodne przed owulacją, śluz jest lepki, gęsty i ma kolor białawy. Im bliżej jednak dni płodnych, tym bardziej zamienia się on w śluz charakterystyczny dla nich, czyli staje się przezroczysty, bardziej śliski, jest go więcej. Możemy odczuwać także lepsze nawilżenie i wilgoć w przedsionku pochwy (a podczas dni niepłodnych odczuwana jest natomiast suchość w pochwie, zwłaszcza podczas stosunku). Średnio po 6. dniach od zakończenia miesiączki, śluz w całości zmienia się w śluz płodny, który przypomina nieco białko jaja kurzego (jest przezroczysty i się ciągnie). Jest go ponadto dużo – konieczne jest stosowanie wkładek, aby nie mieć ciągle przemoczonej bielizny. Pod koniec śluzu płodnego dochodzi do owulacji – jest to moment, gdy jajeczko zostaje uwolnione i jesteśmy najbardziej płodne (to najlepszy czas na zapłodnienie). Po owulacji macica przestaje produkować śluz płodny, gdyż zaczyna rosnąć stężenie progesteronu, który wpływa na zwiększenie gęstości śluzu, który utrudnia dotarcie plemników do obumierającej komórki jajowej.

Uwaga! Najłatwiej zajdziemy w ciążę podczas dni płodnych, ale jest możliwość zapłodnienia także podczas teoretycznie dni niepłodnych. Jeśli nie chcesz zachodzić w ciążę, stosuj metody antykoncepcji hormonalnej lub mechanicznej (prezerwatywy, tabletki antykoncepcyjne, wkładki wewnątrzmaciczne itd.).

Temperatura ciała podczas dni płodnych

Aby rozpoznać dni płodne, mierz codziennie rano przed wstaniem z łóżka temperaturę ciała. Podczas cyklu dochodzi do jej wahań i na tej podstawie można niekiedy wyznaczyć dni płodne. Na temperaturę ciała ma bowiem wpływ stężenie estrogenu we krwi – gdy jest go mniej (a tak się dzieje w fazie przedowulacyjnej), temperatura ciała jest niższa, natomiast w momencie zwiększonej produkcji estrogenu dochodzi do zwiększenia temperatury ciała, przy czym jest to nagły skok średnio o 0,2 st. C. Oznacza to, że nastąpiła owulacja. Temperatura opadnie dopiero pod koniec cyklu, gdy rozpocznie się kolejna miesiączka. Jak mierzyć temperaturę w celu wyznaczania dni płodnych? Konieczne jest wykonywanie pomiarów w spoczynku, czyli:

• przynajmniej po 3-godzinnym odpoczynku,

• bez wstawania z łóżka,

• codziennie o tej samej porze,

• zawsze w tym samym miejscu (pochwa, usta, odbyt – istotne jest , aby nie zmieniać miejsca pomiaru podczas danego cyklu miesiączkowego).

Szyjka macicy podczas dni płodnych

Poza powyższymi objawami, kobieta może kontrolować również zmiany w szyjce macicy przed okresem oraz w trakcie cyklu – tym sposobem można szacować, czy mamy dni płodne. Zanim nastąpią dni płodne, szyjka macicy jest sucha, twarda – wydaje się przy tym, że jest nieco obniżona w pochwie i zamknięta. Natomiast podczas dni płodnych staje się miękka, mokra, jej ujście jest otwarte. Szyjka znajduje się także wyżej w pochwie.

Zmiany w wyglądzie podczas dni płodnych

Podczas owulacji kobiety zwykle nieświadomie wysyłają sygnały podkreślające ich kobiecość i atrakcyjność. Zwykle w tym czasie kobieta pięknie, cera staje się bardziej promienna, sylwetka wygląda na szczuplejszą, a włosy na bardziej lśniące. Co ciekawe, pewne badania wykazały, że twarz kobiety podczas dni płodnych jest bardziej symetryczna, a także zwiększa się różnica między obwodem talii i bioder, dzięki czemu występuje kształt tzw. klepsydry. Zmienia się także zapach kobiety na bardziej atrakcyjny dla mężczyzn.

Ból podczas dni płodnych

U niektórych kobiet może występować tzw. ból płodny. Pojawia się on po prawej lub lewej stronie w podbrzuszu, w okolicach jajnika, z którego wydostało się jajeczko. Dodatkowo można odczuwać bóle lędźwiowe. Co ważne, okres, gdy występuje ból owulacyjny wcale nie musi pokrywać się z tym, kiedy dochodzi do owulacji – zwykle owulacja występuje ok. 1-2 dni po wystąpieniu bólu.

Poza bóle podbrzusza może także pojawić się ból piersi lub nadmierna wrażliwość brodawek sutkowych, co jest związane z wyższym poziomem estrogenów w organizmie.

Plamienie okołoowulacyjne

Podczas dni płodnych może występować delikatnie plamienie z dróg rodnych, co jest związane ze zmianami hormonalnymi zachodzącymi w organizmie kobiety. Plamienie może trwać kilka godzin lub nawet kilka dni (do 4 dni).

Zmiana samopoczucia podczas owulacji

Podczas dni płodnych wiele kobiet zauważa poprawę nastroju, lepszą koncentrację, większe libido. Mogą to być jedne z objawów, że mamy okres okołoowulacyjny, czyli jesteśmy płodne.

FAQ odnośnie dni płodnych

Poniżej przedstawiam kilka nurtujących pytań, które kobiety zadają na forach internetowych i grupach na Facebooku. Odpowiedzi powinny rozwiać Wasze wątpliwości.

Jak długo występuje śluz płodny?

Śluz płodny występuje ok. 5-7 dni i jest związany z dniami płodnymi. W czasie dni płodnych śluz staje się przejrzysty, lepki, rozciągliwy oraz jest śliski. Przypomina wyglądem surowe białko jaja. Śluz ma w tym czasie pH sprzyjające plemnikom – ułatwia im przetrwanie, poruszanie się i tym samym dotarcie do komórki jajowej i jej zapłodnienie. Po owulacji śluz się zmienia – zmniejsza się jego ilość, staje się gęsty, nierozciągliwy i biały – i jest taki do miesiączki. Po miesiączce znów następuje tzw. etap suchy, czuli śluzu jest mało, jest gęsty i lepki – nie sprzyja przeżyciu plemników i taki jest aż do wystąpienia śluzu płodnego.

Jaka jest szansa na zajście w ciążę w dni płodne?

Stosunek podczas dni płodnych nie gwarantuje nam zajścia w ciążę, ale prawdopodobieństwo wynosi wówczas maksymalnie 33%. W pierwszym cyklu starań zajść w ciąże udaje się niewielu parom. 80% par zachodzi w ciągu 6 cykli. Kobieta może zajść w ciążę wyłącznie w okresie okołoowulacyjnym i współżyjąc w dni płodne ma ok. 33% szansa na zajście w ciążę. Jeśli mamy nieregularne cykle, a przy tym bezowulacyjne, zajście w ciążę jest jeszcze bardziej utrudnione.

Czy nieregularne miesiączki mogą utrudniać zajście w ciążę?

Niestety nieregularne miesiączki oznaczają, że może nie dochodzić do owulacji – a aby zajść w ciążę konieczne jest, aby owulacja występowała. Jeśli z jajnika nie uwolni się komórka jajowa, plemniki jej nie zapłodnią. Cykle bezowulacyjne zwykle są konsekwencją zaburzeń miesiączkowania, a te mogą świadczyć o problemach z gospodarką hormonalną. Zbyt częste albo zbyt rzadkie miesiączki mogą być ponadto objawem PCOS (zespołu policystycznych jajników), chorób tarczycy, niewydolności ciałka żółtego – konieczna jest zatem konsultacja z lekarzem.

Kiedy są dni płodne po okresie?

Dni płodne po okresie mogą wystąpić już w ciągu 2 dni, a nawet szybciej. Istotne jest, aby obserwować swoje ciało, a jeśli nie chcemy zajść w ciążę, najlepiej nie współżyć w tym czasie lub stosować skuteczną metodę antykoncepcji.

Bibliografia

• Ch. Wiliams, Jak szybko zajść w ciążę? Naturalne metody poczęcia zdrowego dziecka, Wydawnictwo Purana, Warszawa 2009.

• Wołczyński S. i in., Diagnostyka i leczenie niepłodności, Ginekologia po dyplomie, 2011, s. 59.

• B. Banaszewska, A. Basta, K. Czajkowski, Położnictwo Ginekologia. Tom 1-2, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016.

• Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie wykorzystania Naturalnych Metod Planowania Rodziny do celów antykoncepcyjnych, 2011.

• Arévalo M. et. al, A fixed formula to define the fertile window of the menstrual cycle as the basis of a simple method of natural family planning, Contraception, Volume 60, Issue 6, 1999, p. 357-360.

• Szymański „Płodność i planowanie rodziny”, wyd. Pomorskiej Akademii Medycznej, Szczecin 2004.