Ból kolana po treningu biegowym
Najczęściej ból kolana występuje po wzmożonym wysiłku fizycznym, który spowodował przeciążenie stawów. Ta przyczyna zwykle dotyczy młodych osób, które naturalnie są bardziej aktywne od starszych. Jeśli to właśnie przeciążenie stawów jest przyczyną bólu kolanowego, pojawi się on zaraz po treningu w okolicach rzepki. Charakterystyczne jest gwałtowne i promieniujące kłucie. Mimo, że tego rodzaju ból nie jest spowodowany urazem, wywołują go prawdopodobnie popularne błędy treningowe, takie jak niewłaściwa technika biegu, złe obuwie, bieganie po podłożu twardym, brak rozgrzewki, zbyt duża intensywność treningu.
Ból kolan po biegu – zwłaszcza u początkujących biegaczy – to popularna dolegliwość, której nie można lekceważyć, ponieważ może świadczyć o urazie stawu albo o uszkodzeniu chrząstki. Dlatego jeśli problem się powtarza mimo eliminacji błędów treningowych wymienionych powyżej, należałoby udać się do lekarza, aby dogłębniej zbadał problem i wdrożył odpowiednie leczenie. Być może konieczna będzie rehabilitacja, a w cięższych przypadkach – operacja stawu. Niekiedy lekarz zaleca całkowite zrezygnowanie z biegania, gdy np. jest nieprawidłowa budowa kolan czy zespół wzmożonego bocznego przyparcia występującego w stawie rzepkowo-udowym.
Aby zmniejszyć problemy w kolanami podczas biegania, można stosować zimne okłady, ortezę, wykonywać treningi o mniejszej intensywności, częściej stosować przerwy.
Ból kolana podczas chodzenia
Kolano może boleć także podczas chodzenia, a nawet zginania czy prostowania nogi. Taki stan może świadczyć albo o przemęczeniu stawu – wówczas wystarczy dać mu odpocząć – albo o poważniejszych uszkodzeniach, takich jak: stłuczenie kolana lub zwichnięcie, złamanie stawu, skręcenie stawu, uszkodzenie łękotki, naciągnięcie lub zerwanie mięśnia w okolicy stawu kolanowego. Podczas takich uszkodzeń czujemy silny ból, mamy znaczne trudności w poruszaniu się. Występuje także obrzęk i uczucie ciepła w miejscu stawu kolanowego. Nierzadko do tych objawów dochodzi mrowienie, drętwienie i zasinienie, a także wysięk oraz zapalenie stawu. Każdy z wymienionych objawów jest wskazaniem do konsultacji z lekarzem – najlepiej natychmiastowej.
Ból kolana bez obrzęku i uszkodzenia mechanicznego?
Jesteś pewien, że nie doszło do uszkodzenia ani urazu stawu kolanowego oraz nie występuje u Ciebie obrzęk? Powracający ból kolana może mieć wielorakie przyczyny – niektóre są prozaiczne, inne poważne. Poniżej przedstawiamy najczęstsze przyczyny:
- chodzenie na wysokich obcasach,
- złe obuwie – niedostosowane do kształtu stopy,
- nadwaga (stawy są obciążone),
- ciężka praca fizyczna,
- stojący lub siedzący tryb życia.
W większości powyższych przypadków wystarczy wprowadzić do swojego dziennego harmonogramu regularne ćwiczenia, które będą wzmacniać więzadła i poprawiać ukrwienie mięśni, co w efekcie zapewni nam lepszą ochronę stawów. Zaleca się np. uprawianie jogi lub pilatesu, które doskonale wzmacniają ciało i rozciągają mięśnie. Skuteczne są również ćwiczenia polegające na wymachach nóg w klęku podpartym czy ściskaniu nogami pomiędzy kolanami poduszki/małej piłki.
Poniżej przedstawiamy także wykład na temat bólu kolan spowodowanego nadwagą.
Ból kolana podczas wstawania i siadania
Jeśli podczas kucania, wstawania i siadania pojawia się ból kolan, zwykle powodem jest po prostu zbyt gwałtowny ruch, podczas którego dochodzi do przeskakiwania w stawie – zaraz pod rzepką. Takie przeskakiwanie niestety może być groźne, ponieważ może dojść do urazu mechanicznego. Możemy jednak temu zapobiec, stosując działania profilaktyczne, np. regularnie wykonywać ćwiczenia rozciągająco-wzmacniające (np. stretching), nie zakładać nogi na nogę, od czasu do czasu stosować okłady chłodzące.
Jeśli problem występuje często, powodem może być niestety zła jakość mazi stawowej (maź stawowa to płyn, dzięki któremu stawy mogą pracować płynnie, a chrząstka jest mocniejsza). Poniżej wyjaśniamy, jak poradzić sobie z taką dolegliwością.
Ból kolana a zła jakość mazi stawowej
Maź stawowa sprawia, że kości nie ocierają się o siebie. Jeśli jest złej jakości lub jest jej za mało, niestety dochodzi do wielu problemów, jak np. niszczenie chrząstek, powstawania urazów i zwyrodnień. W zdrowym kolanie występuje ok. 0,5-2 ml płynu stawowego. Swoje właściwości ochronne zawdzięcza obecności kwasu hialuronowego, który zapewnia sprężystość, a także trwałość naszych chrząstek. Co wpływa negatywnie na płyn stawowy? To m.in. palenie papierosów, stres, obniżona odporność, częste przyjmowanie leków przeciwbólowych, zła dieta niezgodna z piramidą żywienia (a więc bogata w warzywa, owoce i ryby), zakwaszenie organizmu, zbyt mała ilość kolagenu, nadwaga i otyłość, picie zbyt małych ilości wody, starszy wiek. Jak widać, większość z przyczyn możemy wyeliminować, rzucając palenie papierosów, poprawiając codzienną dietę, dbając o lepszą odporność organizmu.
Ból kolana a choroby
Poza powyższymi czynnikami, powodem bólu kolan może być rozwijająca się choroba niemająca związku z aspektem fizycznym (nadwyrężeniem). Poniżej przedstawiamy najczęstsze choroby, których jednym z objawów jest ból kolan.
- Gonartroza – to zwyrodnienie, które początkowo nie daje praktycznie żadnych objawów. Z czasem pojawia się obrzęk, trudność z rozprostowaniem lub zginaniem nóg. Często dochodzi do porannej sztywności nóg i trzeszczenia kolan. Jeśli choroba ta jest nieleczona, może objąć cały obszar stawu. Leczenie polega na przyjmowaniu zastrzyków sterydowych lub z kwasem hialuronowym do stawu. Zaleca się także rehabilitację, ultradźwięki i leczenie polem magnetycznym.
- Reumatoidalne zapalenie stawów kolanowych – schorzenie to dotyka głównie osoby po 50. roku życia, a powodem jest nieprawidłowa reakcja obronna organizmu, który atakuje własne tkanki. RZS objawia się bardzo silnym bólem i sztywnymi mięśniami wokół stawu. Często pojawiają się obrzęki i twarde guzki na kolanach. Poza ryzykiem zajęcia całych stawów kolanowych, choroba może zaatakować płuca i nerki, dlatego nie należy bagatelizować objawów. W leczeniu przyjmuje się niesteroidowe leki zapalne oraz immunosypresanty.
- Infekcja bakteryjna – infekcja również może być powodem bólu kolan. Powodują ją drobnoustroje, przede wszystkim paciorkowce. Objawia się bóle miejscowym lub promieniującym, gorączką, ciepłotą w bolącym miejscu, ograniczoną ruchomością. Schorzenie to zazwyczaj dotyka osób starszych, osób nadużywających alkohol lub leki, osoby niedbające o zdrową dietę, osoby chore na cukrzycę lub reumatyzm. Infekcję bakteryjną leczy się antybiotykami podawanymi dożylnie. Po ok. 2 tygodniach leczenie uzupełnia się zazwyczaj o antybiotyki doustne przyjmowane przez kolejne 2 tygodnie.
- Borelioza – inaczej choroba odkleszczowa. Może nie dawać żadnych objawów i być utajona przez długie lata, dając różnorodne i na pierwszy rzut oka niezwiązane ze sobą dolegliwości – także ból stawów kolanowych. Leczenie boreliozy polega na antybiotykoterapii stosowanej około 30 dni. Możliwości wyleczenia są największe w pierwszym stadium choroby, gdy tylko usunie się kleszcza. Niestety gdy pojawia się ból stawów i jest on przewlekły, schorzenie jest trudniejsze do wyleczenia i często kuracja trwa długie lata.
Dieta na wzmocnienie kolan i stawów
Ból kolan możemy złagodzić lub całkowicie mu zapobiec, poprzez m.in. zdrową dietę. Zbilansowane posiłki, które będą bogate we wszystkie potrzebne składniki odżywcze, znacząco podniosą zdolności organizmu do regeneracji, a także wzmocnią odporność. Dzięki temu stawy będą mniej narażone na uszkodzenia i infekcje. Dzięki zdrowej, pełnowartościowej diecie, poprawimy także jakość mazi stawowej, dzięki czemu stawy będą się lepiej regenerować po ewentualnych urazach. Co warto jeść, aby mieć zdrowe i mocne stawy?
- Chude mięso, nabiał, rośliny strączkowe – sprawią, że stawy kolanowe zyskają większe ilości białka, które jest podstawowym budulcem chrząstek i kości. Dodatkowo regularne jedzenie roślin strączkowych oraz zbóż pełnoziarnistych pobudzi produkcję mazi stawowej oraz poprawi jej jakość. Produkty te zawierają także błonnik, a więc przyspieszają metabolizm i dostarczają organizmowi witamin z grupy B. Dzięki temu przyswajanie np. magnezu jest o wiele łatwiejsze, a organizm pracuje szybciej i sprawniej.
- Warzywa i owoce – są bogate w witaminy, beta-karoten, flawonoidy. Dzięki tym substancjom poprawia się elastyczność stawów, ich starzenie się jest wolniejsze, a także zmniejszone zostaje ryzyko powstawania zwyrodnień. Witamina C dodatkowo, jest niezbędna w produkcji kolagenu, który stanowi główny budulec chrząstek i ścięgien. Występuje w dużych ilościach w cytrusach, jagodach, żurawinie czy natce pietruszki.
- Żywność przeciwzapalna i wzmacniająca odporność – tran, miód, żeń-szeń, czosnek, oliwa, ryby – to produkty, które wpływają na lepszą ruchomość stawów, a także łagodzą procesy zapalne. Warto wprowadzić je do codziennej diety!
Domowe sposoby na łagodzenie bólu kolan
Jeśli nie udało się Wam zapobiec bólowi kolan, należy udać się do lekarza i zastosować się do jego zaleceń, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby leczenie nieco wspomóc domowymi – babcinymi – sposobami. To np.:
1. Okłady z kapusty na kolano
Sposób, który zna większość z nas. Okłady z liści młodej kapusty to łatwy sposób na złagodzenie przykrych dolegliwości. Niestety nie ma żadnych badań na ten temat, ale sposób zyskał wielu zwolenników, więc czemu nie spróbować? Z pewnością takie działanie nam nie zaszkodzi, a być może złagodzi ból. A jak przygotować taki okład? Wystarczy obtłuc liście kapusty po wewnętrznej stronie tłuczkiem do mięsa, po czym przyłożyć kapustę na oczyszczoną skórę kolana – wewnętrzną stroną liści. Okład owijamy bandażem i pozostawiamy na kilka godzin.
2. Sól Epsom
Innym naturalnym sposobem na ból kolan jest kąpiel z solą Epsom, którą cechuje korzystne działanie przy schorzeniach związanych ze zwyrodnieniami. Zawiera magnez, dzięki czemu łagodzi stany zapalne. Ponadto obecność siarki w składzie tej soli pomaga w odbudowie chrząstki stawowej, gdyż siarka jest konieczna do syntezy kwasu chondoitynosiarkowego. Aby prawidłowo przygotować kąpiel, należy wsypać ok. 2 szklanki soli Epsom do wanny napełnionej w ok. 1/3 ciepłą, ale nie gorącą wodą. Pozostajemy w wodzie ok. 20 minut.
3. Okłady z imbiru
Imbir słynie z wielu prozdrowotnych właściwości – także, jeśli chodzi o ból kolana. Ma działanie przeciwzapalnie, przeciwbakteryjne, sprawia, że regeneracja organizmu przebiega szybciej. Na ból kolana poleca się przygotowanie wody imbirowej. Jak ją sporządzić? Okrywamy gazą i związujemy kilkaset gram świeżego imbiru. Następnie zanurzamy woreczek w gorącej, zagotowanej wodzie, aby po kilku minutach uzyskać napar. Naparem możemy nasączać kompresy i wykonywać okłady na bolące miejsca.
4. Okłady z cytryny
Cytryna – podobnie jak imbir – znana jest z korzystnego działania na organizm. Przyspiesza gojenie ran, regenerację organizmu. Może pomóc także na bolące kolana. W tym celu odcinamy kilka grubych plasterków cytryny, układamy je w bolesnym miejscu, owijamy bandażem i pozostawiamy na ok. godzinę.
5. Żółtko i kurkuma
Żółtko jaja jest bogate w antyoksydanty, kurkuma natomiast ma właściwości przeciwzapalne i przeciwbólowe. Na bolące kolano można wykonać pastę z obu składników (lub zamiast jajka można wykorzystać miód). Łączymy jedno żółtko jaja z dwiema łyżeczkami kurkumy (pamiętajcie o dokładnym umyciu rąk po kontakcie z jajkiem, aby uniknąć zakażenia bakterią wywołującą salmonellę). Miksturę nakładamy na kolano i pozostawiamy na ok. 15 minut. Po tym czasie należy dokładnie umyć kolano wodą.
6. Napar z rozmarynu
Wśród domowych sposobów na ból kolan często stosuje się napary z ziół. Na szczególną uwagę zasługuje napar z rozmarynu, który ma działanie przeciwzapalne, ściągające i przeciwbólowe. Jego przygotowanie jest proste: wystarczy zaparzyć w 1 litrze wrzątku ok. 7 łyżek suszonego rozmarynu. Płyn chłodzimy po czym wsmarowujemy i wklepujemy w bolące miejsce. Można dodać odrobinę olejku lawendowego, który również ma działanie przeciwzapalne.
7. Zimne okłady
Zimne okłady są szczególnie polecane na opuchliznę występującą po urazach. Skuteczny jest masaż kostką lodu przez ok. 3 minuty czy też okłady z woreczków z lodem owiniętych ściereczką. Dodatkowo można polewać bolące kolano zimną wodą podczas prysznica. Metody te mogą uśmierzyć ból – nie na długi czas, ale z pewnością przyniosą ulgę.
