Jogurt naturalny – analiza składów [RANKING 2022]

Jogurt naturalny tylko z nazwy?

Prawdziwy jogurt naturalny ma tylko 2 składniki: mleko i bakterie. Ten warunek spełniają tylko niektóre jogurty naturalne. Dlaczego niektóre? Okazuje się, że napis na etykiecie produktu „jogurt naturalny” wcale nie oznacza, że jogurt ten jest wytwarzany tylko metodami naturalnymi. Z reguły znaczy to, że nie zawiera dodatków smakowych, jak np. owoce i aromaty.

Jogurt naturalny z definicji powstaje podczas fermentacji mleka, które jest poddawane działaniu różnych szczepów bakterii. Większość dostępnych na półkach sklepowych jogurtów to istotnie produkty mleczne z dodatkiem bakterii, ale również wielu substancji, które nadają im atrakcyjną konsystencję. A prawdziwy jogurt naturalny nie jest jednolity. W sprzedaży tymczasem znajduje się masa jogurtów podpisywanych jako „naturalne”, o aksamitnej konsystencji albo takie, które da się kroić niczym masło. A to nie ma nic wspólnego z naturalnością. Taka konsystencja wynika z nafaszerowania produktu substancjami dodatkowymi.

Jogurt naturalny: jaki powinien mieć skład?

Aby nie nadziać się na sztuczki producentów, po pierwsze sprawdzaj skład jogurtu. Generalnie zasada dobrego wyboru jest taka, aby kupować jogurty, które mają jak najmniej składników. Na etykiecie ze składem powinna ponadto znaleźć się dokładna nazwa rodzaju, gatunku i szczepu bakterii. Przykładem jest taka nazwa: Bifidobacterium (rodzaj), lactis (gatunek), DN-173010 (szczep).

Jogurt naturalny powstaje po dodaniu do mleka 2 gatunków bakterii. Są nimi Lactobacillus bulgaricus oraz Streprococcus thermophilus. Aby jogurt spełniał swoje zadanie, a więc miał działanie prozdrowotne, poprawiające odporność czy pracę jelit, musi zawierać także szczepy pałeczek kwasu mlekowego. Co więcej, by był skuteczny, liczebność żywych komórek bakteryjnych musi sięgnąć minimum miliona na 1 ml produktu.

Większość osób nie zdaje sobie jednak sprawy z istoty powyższych aspektów, co wykorzystują producenci i podają wyłącznie nazwę gatunku (czyli np. widnieje informacja, że jogurt zawiera bakterie L-casei) bądź wskazują jedynie, że w jogurcie znajdują się żywe kultury bakterii, bez szczegółów na ich temat. Tymczasem istnieje wiele szczepów bakterii mlekowych, a tylko niektóre z nich mają działanie prozdrowotne (np. probiotyczne). Jeżeli zatem na etykiecie danego jogurtu nie ma informacji o rodzaju, gatunku, szczepie, a także liczebności użytych bakterii, niestety nie zyskujesz pewności, czy znajdują się w nim bakterie rzeczywiście mające pozytywny wpływ na zdrowie.

Zdarza się także, że jogurt naturalny dostępny w sklepie, nie ma nawet jednej bakterii! Wówczas produkuje się go z mleka na drodze różnych procesów technologicznych. Często również w celu przedłużenia daty przydatności do spożycia, jogurt poddaje się termizacji. Oznacza to, że jest on ogrzewany, a podczas tego procesu zabija się zarówno złe, jak i dobre bakterie. Oczywiście informacja o poddaniu produktu takiemu procesowi powinna znaleźć się na opakowaniu, jednak nie zawsze tak się dzieje.

A co z jogurtami light beztłuszczowych (0% tłuszczu)?

Jeśli zależy Ci na tym, aby jogurt miał jak najmniej kalorii, dobrze, jeśli sięgniesz po jogurt, który jest „odtłuszczony” a nie „light” czy „0% tłuszczu”, ponieważ wtedy będą się w nim znajdować rozpuszczalne w tłuszczach witaminy, np. witamina A, witamina D oraz witamina K. Ponadto wapń będzie lepiej wchłaniany niż w jogurcie light czy 0% tłuszczu. Najlepiej jest kupować takie jogurty, które mają 1,5-2% tłuszczu.

Z zawartości tłuszczu w jogurcie naturalnym wynika też jego kaloryczność. W jogurcie z 2% tłuszczu, 100 g produktu dostarcza zaledwie 60 kcal. To również może być dla Ciebie wyznacznikiem podczas wyboru jogurtu naturalnego – sprawdzaj, czy jego kaloryczność zbytnio nie odbiega od wskazanych 60 kcal na 100 g. Jeśli jest wyższa, oznacza to, że prawdopodobnie producent dodał różne substancje, takie jak cukier, które nienaturalnie zwiększają kaloryczność jogurtu. Jeżeli natomiast kalorii jest mniej niż 60, produkt został poddany odtłuszczaniu, przez co nie jest już tak korzystny dla zdrowia.

Jakich dodatków nie powinno być w prawdziwym jogurcie naturalnym?

Jak już wspomnieliśmy, im prostszy jest skład (ale prostszy nie oznacza lakoniczny – powinien być szczegółowy, ale składników powinno być jak najmniej), tym lepiej. Większość dostępnych na rynku jogurtów naturalnych zawiera jednak w składzie masę dodatków zagęszczających, np. białka mleka, mleko w proszku (a w nim np. cukier), skrobię kukurydzianą modyfikowaną (oznaczaną symbolami E 1413, E 1414, E 1422). Często dodaje się także takie substancje, jak guma guar (E 412), fosforany magnezu (E 343), pektyny (E 440), które dodatkowo poprawiają konsystencję jogurtu i co prawda nie są szkodliwe, ale zmniejszają wartość odżywczą jogurtu. Niektórzy producenci dodają także regulatory kwasowości (np. E 330 lub E 331). Również nie muszą być one szkodliwe, ale w przypadku nadwrażliwości na glutaminian sodu, może dojść do reakcji alergicznej. Regulatory kwasowości mogą ponadto wchodzić w interakcje z niektórymi lekami.

Oczywiście należy także unikać jogurtów, które zawierają syrop glukozowo-fruktozowy, sacharozę, aspartam (E 951).

Skład dobrego jogurtu naturalnego

Podsumowując, odpowiemy na pytanie, jaki dokładnie powinien być skład jogurtu naturalnego, aby wykazywał właściwości prozdrowotne. Po pierwsze, najlepiej, aby skład zawieraj tylko dwie pozycje: mleko i kultury bakterii jogurtowych. Po drugie, na opakowaniu powinna być informacja o rodzaju, gatunku, szczepie i ilości bakterii zastosowanych w jogurcie. Po trzecie, w składzie nie powinny znajdować się takie pozycje, jak: dodatek mleka w proszku, dodatek mleka zagęszczonego, śmietanki czy białek mleka (nie wpływają one niekorzystnie na zdrowie, ale zmniejszają jakość produktu – jego wartość odżywczą). Nie kupuj jogurtów, które zawierają dodatek cukru. Cukier w jogurcie naturalnym, który wynika z obecności poszczególnych składników, znajduje się w nim w ilości ok. 4,9 g na 100 g produktu. Jeżeli na opakowaniu widnieje informacja, że cukru jest więcej od podanej wartości, oznacza to, że producent dodał cukier do jogurtu.

Jogurt naturalny – ranking najlepszych produktów

Pod uwagę wzięliśmy 30 dostępnych na rynku jogurtów. W rankingu znajdują się jogurty, które spełniają parametry jakościowe omówione w niniejszym artykule, a więc mają prosty skład (zawierają w większości tylko mleko i kultury bakterii jogurtowych, bez dodatków w postaci np. mleka w proszku czy innych substancji), kaloryczność wynosi ok. 60 kcal na 100 g, cukru jest średnio 4,9 g na 100 g produktu, a tłuszczu 1,5-2%. Dodatkowo w rankingu znalazły się wyłącznie produkty, na których etykiecie widnieje nazwa rodzaju i gatunku bakterii. Niestety większość producentów nie podaje szczepu bakterii ani ich liczebności, zatem produkty, które posiadają takie informacje doceniliśmy szczególnie i znalazły się one na szczycie rankingu. W rankingu nie znalazły się jogurty, które mają prosty skład, ale jednocześnie zawierają tylko lakoniczną informację w postaci „żywe kultury bakterii jogurtowych” – gdyż nie mamy pewności, czy są to rzeczywiście bakterie, które mają korzystny wpływ na zdrowie. I oczywiście w rankingu nie zalazły się jogurty, które nie dość, że nie posiadają transparentnego składu odnośnie bakterii jogurtowych, to dodatkowo są wzbogacone różnymi substancjami zagęszczającymi, poprawiającymi konsystencję czy słodzonymi.

1. Danone Activia – jogurt naturalny

To jogurt, który jako JEDYNY z analizowanych przez nas jogurtów dostępnych w sklepach ma na opakowaniu informację o liczebności występujących w nim bakterii: jest ich 4 miliardy w 180 g produktu. Zawiera także informację o szczepie bakterii i tutaj również wyszczególniono liczebność ich występowania w produkcie. Z powodu tej transparentności, jogurt naturalny Activia umieszczony został tak wysoko w rankingu. Niestety poza mlekiem i bakteriami zawiera także dodatki, takie jak mleko zagęszczone odtłuszczone lub mleko w proszku odtłuszczone oraz białka mleka. Skład:

• mleko,
• mleko zagęszczone odtłuszczone (A) lub zawiera mleko w proszku odtłuszczone (B)*,
• białka mleka,
• żywe kultury bakterii: jogurtowe (10⁸ jtk/g), ActiRegularis Bifidobacterium CNCM I-2494 (10⁷ jtk/g).

*Składnik A lub B – patrz przy terminie przydatności do spożycia.

2. Jana jogurt naturalny

Jogurt ten znalazł się na szczycie rankingu, mimo że zawiera dodatki, takie jak śmietanka pasteryzowana i odtłuszczone mleko w proszku. Dlaczego? Jak się okazuje, to jeden z dwóch jogurtów spośród wszystkich analizowanych, który posiada informację zarówno o rodzaju i gatunku bakterii jogurtowych, jak i ich szczepie. Niestety nie podano informacji o ich liczebności. Skład:

• mleko,
• śmietanka pasteryzowana,
• odtłuszczone mleko w proszku,
• kultury bakterii, w tym Bifidobacterium BB-12 i Lactobacillus acidophilus La-5.

3. Bakoma Jogurt Bio naturalny

Jogurt ten znalazł się w rankingu na 3. pozycji, ponieważ składniki, z których powstał, posiadają certyfikat BIO, co oznacza, że są produkowane bez użycia nawozów sztucznych czy pestycydów. Niestety poza mlekiem i żywymi kulturami jogurtowymi (producent nie podaje szczepu i liczebności, co jest minusem), w jogurcie znajduje się śmietanka pasteryzowana. Skład:

• mleko pasteryzowane Bio,
• śmietanka pasteryzowana Bio,
• żywe kultury bakterii jogurtowych oraz Lactobacillus acidophilus i Bifidobacterium lactis.

4. Maluta Jogurt naturalny

To polski produkt, którego dobry skład potwierdza łyżeczkowa konsystencja przypominająca serek. Wyprodukowany jest z mleka z dodatkiem czystych kultur bakterii jogurtowych. Niestety producent nie podaje nazwy szczepu, ani ilości występujących w jogurcie bakterii. Skład:

• mleko,
• kultury bakterii jogurtowych: Streptococcus thermophilus, Lactobacillus delbrueckii subsp. bulgaricus.

5. Krasnystaw – jogurt naturalny

To jogurt naturalny o zwiększonej gęstości – ma też większą zawartość tłuszczu. Producent podaje na opakowaniu informację o rodzaju i gatunku zastosowanych żywych kultur bakterii jogurtowych, jednak nie podaje ich szczepu oraz liczebności. Skład:

• mleko,
• żywe kultury bakterii jogurtowych (Streptococcus thermophilus, Lactobacillus delbrueckii ssp. bulgaricus).

6. Piątnica Skyr jogurt naturalny

Jogurt Piątnica Skyr również trafił do rankingu, gdyż ma prosty skład. Niestety na opakowaniu nie ma informacji o szczepie bakterii i ich liczebności. Dodatkowo jogurt ma obniżoną zawartość tłuszczu, przez co nie jest aż tak korzystny dla zdrowia, jak jogurty znajdujące się wyżej w naszym rankingu. Mimo to duży plus za prosty skład i informację o rodzaju i gatunku bakterii. Skład:

• mleko,
• żywe kultury bakterii jogurtowych: Streptococcus thermophilus, Lactobacillus bulgaricus.

7. FruVita Skyr jogurt naturalny

Ten jogurt traktujemy na równi z pozycją nr 6, gdyż występuje tutaj dokładnie taka sama sytuacja, jeśli chodzi o skład. Producent podaje nazwę rodzaju i gatunku bakterii, ale nie podaje szczepu i liczebności występujących w jogurcie bakterii. Dodatkowo jogurt jest odtłuszczony, więc nie da tylu korzyści dla zdrowia, co jogurty z pozycji od 1 do 5. Ale dajemy duży plus za prosty skład: znajdują się tutaj tylko bakterie jogurtowe i mleko. Skład:

• mleko,
• żywe kultury bakterii jogurtowych: Streptococcus thermophilus, Lactobacillus bulgaricus.